کرونا ویروس یا آنطور که دانشمندان آن را نامگذاری کردند COVID-19 خیلی زود طی چند ماه کل دنیا را تحت تاثیر قرار داد. تا به حال بیش از ۳۰۰ هزار نفر به این ویروس مبتلا شده اند و بیش از ۱۳ هزار نفر بر اثر ابتلا به این ویروس جان خود را از دست داده اند.
فارغ از تاثیراتی که این ویروس بر سلامتی افراد در دنیا گذاشته، این ویروس زندگی و تجارت مردم دنیا را نیز تحت تاثیر قرارداده. برخی از کشورها مانند ایتالیا کاملا تعطیل شده اند، در آمریکا بعضی از ایالت ها اماکن عمومی را تعطیل کرده اند و در ایران نیز بسیاری از مشاغل یا تعطیل کرده اند و یا عملا مشتری ندارند.
اما نگاه از زاویه تجاری و تاثیر کرونا بر کسب و کارها نیز در حال حاضر اهمیت بسزایی دارد. چراکه هر کسب و کاری از این وضعیت به طور متفاوتی متضرر شده و یا سود برده است. علاوه بر آن دیر یا زود این بحران برطرف خواهد شد و همه چیز به روال عادی بازمیگردد. ولی آیا در روال عادی جدید کسب و کار ها مانند قبل از بحران خواهند بود و یا نه؟ در این مقاله با بررسی وضعیت بازار در اپیدمی های قبلی و همچنین در کشور چین که مدعی است این بحران را پشت سر گذاشته تلاش میکنیم وضعیت اثرگذاری کرونا را بر بازار بررسی کرده و همچنین پیشبینی کنیم که پس از رفع این بحران تقاضای کسب و کار های متفاوت به چه صورت خواهد شد.
بررسی های انجام شده نشان میدهد در حال حاضر اکثر مردم ساعت های روزانه خود را در خانه به صورت زیر سپری میکنند:
در یک نظر سنجی از شرکت کنندگان در مورد نحوه تغییر روند خرید آنها در ۲۴ نوع کسب و کار متفاوت پرسش به عمل آمده و نظر آن به صورت زیر خلاصه شده است:
| نوع تغییر تقاضا | در زمان بحران | پس از رفع مشکل کرونا (پیش بینی) |
| لغو یا کاهش تقاضا | پوشاک، لوازم خانگی (تلویزیون، یخچال و ..) لوازم الکترونیکی (موبایل و…) لوازم آرایشی، سالن های ورزشی، آرایشگاه ها، لوازم خانگی ورزشی، نوشیدنی های الکلی، وسایل لاکچری، رستوران و کافی شاپ، سرگرمی های بیرون از خانه، مسافرت، سرمایه گذاری و بورس | وسایل لاکچری، سرگرمی های آنلاین |
| خیلی کم یا بدون تغییر | وسایل شخصی ( مسواک، خمیردندان، شامپو و… ) | تجهیزات بزرگ خانگی، لوازم الکترونیک، نوشیدنی های غیر الکلی، لوازم خانگی کوچک (ماکروفر و .. ) |
| افزایش میزان تقاضا | لوازم جلوگیری از مشکلات اپیدمیک (تهویه هوا و .. )، لوازم اولیه جلوگیری از اپیدمی (ماسک، ضد عفونی کننده ها و ..)، دارو ها، غذا و نوشیدنی های غیر الکلی، لوازم نظافت خانگی، بیمه های، سرگرمی های آنلاین | لوازم جلوگیری از مشکلات اپیدمیک ( تهویه هوا و .. )، پوشاک، لوازم اولیه جلوگیری از اپیدمی، لوازم آرایشی، دارو، غذا و نوشیدنی، سالن های آرایشی، وسایل نظافت خانی، رستوران ها و کافه ها، سرگرمی های خارج از خانه، مسافرت، سرمایه گذاری و بازار بورس |
با نگاهی به آمار ها و نظر سنجی ها میتوان نتیجه گرفت که نه تنها در زمان بروز اپیدمی رفتار مشتری ها تغییر میکند که پس از آن نیز حداقل به صورت میان مدت، مشتری ها رفتاری متفاوت با قبل از خود نشان میدهند.
در واقع در کوتاه مدت و میان مدت در هنگام اپیدمی و پس از آن میزان تقاضای خرید برای وسایل ضد اپیدمی و نظافت بسیار بالاتر از روال عادی ماقبل است و همچنین میزان تقاضا برای لوازم خانگی و لوکس چه زمان و چه تا مدتی پس از رفع اپیدمی کاهش قابل ملاحظه ای خواهد کرد.
در مقابل، تقاضا برای سفر و سرگرمی های خارج از خانه شدیدا در زمان اپیدمی، هم به دلیل اقدامات دولت ها و هم به دلیل رعایت مردم کاهش پیدا کرده که این کاهش تقاضا فورا پس از رفع بحران برطرف گردیده و به بیش از حالت عادی ماقبل خواهد رسید.
از طرفی تقاضا برای سرگرمی های آنلاین که بیشترین پیک خود را در زمان اپیدمی داشته فورا پس از رفع بحران تغییر کرده و به پایینترین حد خود خواهد رسید.
البته باید در نظر داشت که برخی از این موارد صرفا پیشبینی هستند لذا باید مد نظر داشت که تغییر رفتار مشتری میتواند تا حد زیادی باعث بروز یک نوع عادت در مشتری شده و احتمال دارد مشتری این عادت را پس از بحران نیز همچنان ادامه دهد. مثلا بسیار محتمل است که مشتری هایی که از سوپرمارکت های آنلاین برای اولین بار در زمان بحران استفاده کرده اند، همین رفتار را پس از اتمام اپیدمی نیز ادامه دهند. و یا اشخاصی که به نوع سرگرمی خاص آنلاین روی آورده اند ممکن است تا مدت ها پس از رفع بحران فعلی نیست همین سرگرمی را برای اوقات فراغت خود انتخاب کنند.
در پایان باید گفت قطعا رفتار مشتری در میان مدت بسیار متفاوت از رفتار بلند مدت مشتری خواهد بود و به نظر میرسد مشتریان برخی از عادت های خرید فعلی را تا مدتی حفظ کنند.
دیدگاهتان را بنویسید