پیشرفت تکنولوژی همواره به زندگی بشر در طول تاریخ کمک کرده است. شیوه‌های پرداخت امروزی را می‌توان نمونه‌ای بارز از این تکنولوژی دانست. در معاملات امروزی بیشتر خرید‌های ما با کارت‌های اعتباری انجام می‌شود. این کارت‌ها توسط بانک‌ها صادر شده و ارزش خود را به این نهاد‌های مالی وابسته‌اند. اما برای حذف این وابستگی، ارز‌های دیجیتال مختلفی طی چند سال اخیر به وجود آمدند که مهمترین آن‌ها بیت کوین نام دارد. این ارز‌ها از فناوری بلاک چین blockchain برای ثبت و گزارش اطلاعات خود استفاده می‌کنند. حال این سؤال پیش می‌آید که بلاک چین چیست و چه ویژگی‌هایی دارد. در پایگاه دانش سرورپارس با ما همراه باشید، تا به زبانی ساده فناوری بلاک چین را به شما توضیح دهیم.
فناوری بلاک چین blockchain چیست؟
بلاک چین سیستم جدیدی برای ثبت و گزارش اطلاعات است. این تکنولوژی قبل از پیدایش بیت کوین به عنوان اولین ارز دیجیتال نیز، وجود داشت؛ اما قابلیت‌های آن با پیدایش این رمز ارز بیشتر نمایان شد. به طوری که امروزه شاهد پیدایش هزاران ارز دیجیتال دیگر هستیم که از این فناوری برای ثبت اطلاعات مربوط به تراکنش‌های خود استفاده می‌کنند.
پس با این حساب، بلاک چین را می‌توان اساس پیدایش رمز ارز‌های مشهوری چون بیت کوین و اتریوم و غیره دانست. اما قابلیت‌های بلاک چین، بسیار نامحدود است و روز به روز جذابیت آن بیشتر می‌شود. جذابیت‌هایی که انسان می‌تواند برای تغییرات عمده در سبک زندگی خود، از آن‌ها استفاده کند.
بلاک چین blockchain یک واژه ترکیبی است که از دو عبارت «Block» به معنای بلوک، و «Chain» به معنای زنجیره تشکیل یافته است. این مفهوم به زنجیره‌ای از بلوک‌ها اشاره دارد که اطلاعات را با ویژگی منحصر بفرد در خود ذخیره می‌کنند. هر بلاک یا بلوک در بلاک چین، حاوی اطلاعاتی خاص است. هر بلوک دارای یک «هش» یکتا است که برای آن بلوک، حکم اثر انگشت را دارد. در ادامه بیشتر در خصوص نحوه ایجاد «هش» و بلاک توضیح خواهیم داد.
مطلب مرتبط: سرور اختصاصی دیسکورد سامسونگ و افزایش فعالیت در متاورس!
تاریخچه پیدایش بلاک چین
بلاک چین در اصل یک شیوه جدید برای ثبت و گزارش اطلاعات است. مطالعات بر روی این تکنولوژی به دوران قبل از پیدایش بیت کوین برمی گردد. به طوری که «اسکات استورنتا» و «استوارت هابر» طی سال‌های ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۷، مطالعات گسترده‌ای را بر روی این تکنولوژی انجام دادند.
اما این «ساتوشی ناکاموتو» بود که در سال ۲۰۰۸، مقاله‌ای را با عنوان «بیت کوین: سیستم پرداخت الکترونیکی همتا به همتا» در اینترنت پخش کرد. او در این مقاله ارز دیجیتال بیت کوین را معرفی کرده و ادعا کرد که از فناوری بلاک چین برای ثبت اطلاعات مربوط به تراکنش‌های آن استفاده می‌کند.
این مقاله سرآغازی برای پیدایش نسل جدیدی از پول بود. نسلی که از بیت کوین به جای پول فیزیکی و کارت‌های اعتباری استفاده می‌کند و به هیچ نهادی وابسته نیست. مطمئناً بیت کوین می‌تواند جایگزینی مناسب برای سیستم‌های مالی موجود باشد. این ارز دیجیتال آینده روشنی دارد و امروزه شاهد به وجود آمدن کیف پول‌های اینترنتی و صرافی‌های ارز دیجیتال برای آن هستیم.
جالب است بدانید که، در سال ۲۰۰۹ که ساتوشی ناکاموتو این ارز را به عنوان جایگزین پول و کارت‌های اعتباری معرفی کرد، بیت کوین ارزشی کمتر از یک دلار داشت! اما امروزه شاهد قیمت‌هایی عجیب و غریب برای کوین‌های این ارز دیجیتال هستیم و قیمت فعلی آن ۶۰ هزار دلار است.
اما مهمتر از بیت کوین، سیستم ثبت اطلاعات آن است. سیستمی که از فناوری بلاک چین برای ثبت تراکنش‌های مالی استفاده می‌کند. بعد از بیت کوین، صد‌ها ارز دیجیتال دیگر بر اساس فناوری بلاک چین به وجود آمدند. اتریوم و کاردانو، دو ارز دیجیتال معروف هستند که از نسل‌های جدید فناوری بلاک چین برای کوین‌های خود استفاد می‌کنند. به طوری که بسیاری از فعالان بازار ارز‌های دیجیتال، بیت کوین را نسل اول، اتریوم را نسل دوم و کاردانو را سومین نسل از انقلاب بلاک چین می‌دانند.
منظور از هش و بلاک در بلاک چین چیست؟
بلاک چین در اصل، زنجیره‌ای از بلوک است. تمامی اطلاعات در این بلوک‌ها ذخیره شده و از طریق هش، به یکدیگر مرتبط می‌شوند. این اطلاعات می‌تواند جزئیات یک تراکنش مالی و یا هر چیز دیگری باشد. اولین بلوک از زنجیره بلاک، «جنسیس» نام دارد. هر بلاک یک شناسه یکتا به نام هش دارد که بر اساس یک تابع ریاضی و اطلاعات موجود در آن بلاک، تعیین می‌شود.
هش‌ها رشته‌ای ترکیبی از حروف و اعداد هستند که بر اساس یک الگوریتم ریاضی تولید می‌شوند. تابع ریاضی بکار رفته در این سیستم، به ازای هر ورودی یا داده از اطلاعات، یک هش ثابت را ارائه می‌دهد. هر بلوک از زنجیره بلاک چین، علاوه بر هش خود، حاوی اطلاعاتی در خصوص هش بلاک قبلی نیز است. پس اگر اطلاعات موجود در هر بلاک را تغییر دهیم، هش مربوط به آن بلاک و تمامی بلاک‌های بعد از آن تغییر می‌کند.
این مسأله کار هکر‌ها را برای تغییر اطلاعات موجود در بلاک چین سخت می‌کند. چون اگر اطلاعات یک بلاک را دستکاری کند، مجبور به تغییر تمام بلاک‌های بعد از آن نیز خواهد شد. این ویژگی امنیت اطلاعات موجود در بلاک چین را افزایش می‌دهد؛ چون برای تغییر این حجم از اطلاعات، به زمان زیادی نیاز است.
اما با وجود سرعت کامپیوتر‌های جدید در محاسبات، کار خیلی سختی نیست. این کامپیوتر‌ها توانایی محاسبه صد‌ها هزار هش در ثانیه را دارند. پس استفاده از الگوریتم هش، به تنهایی نمی‌تواند امنیت اطلاعات موجود در زنجیره را تامین کند. به همین دلیل از سیستم «اثبات انجام کار» در این مجموعه استفاده می‌شود.
مطلب مرتبط: بهترین سایت ساخت آواتار
اثبات انجام کار (Proof of Work)
برای افزایش امنیت بلاک چین و حل مشکلی که در بخش قبلی به آن اشاره شد، از فرآیندی به نام «اثبات کار» استفاده می‌شود. در این فرآیند، مدت زمان بیشتری صرف ایجاد بلاک می‌شود. یعنی با استفاده از سیستم اثبات کار، بلاک‌ها با سرعت کمتری تشکیل می‌شوند. پس اگر کسی قصد دستکاری اطلاعات موجود در بلاک را داشته باشد، باید زمان بیشتری را برای تغییر هش‌ها صرف کند. به عنوان مثال، ۱۰ دقیقه برای اضافه شدن یک بلاک جدید در بیت کوین صرف می‌شود. پس دستکاری این حجم از بلاک و صرف چنین زمانی، اصلاً معقولانه به نظر نمی‌رسد.
بلاک چین فناوری غیر متمرکز
فرض کنید تمام سرمایه شما در بانک باشد و یکدفعه خبر ورشکستگی آن بانک یا نهاد مالی به گوش شما برسد. چه واکنشی از خود نشان می‌دهید؟ بله درست است. هیچ کار خاصی نمی‌توان انجام داد و به همین راحتی حاصل سال‌ها زحمت شما مسدود و یا به کلی از بین می‌رود. این سیستم مالی غلطی است که اکثر کشور‌های جهان از آن استفاده می‌کنند. اما به عقیده بسیاری از افراد پیدایش ارز‌های دیجیتال، پاسخی مناسب برای این نیاز بود.
اکثر ارز‌های دیجیتال معتبر همچون بیت کوین، از فناوری بلاک چین برای ثبت تراکنش‌های خود استفاده می‌کنند. فناوری بلاک چین نیز یک ویژگی بسیار جذاب به نام «غیر متمرکز بودن» دارد. یعنی هیچ ارگان یا سازمانی بر آن نظارت ندارد و اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها، بین تمامی اعضای شبکه پخش می‌شود. با این حساب، دیگر به واسطه‌ای همچون بانک نیاز نداریم و هیچ ریسکی سرمایه شما را تهدید نمی‌کند.
از طرفی دیگر، در هر زمان و مکانی که باشید، با وصل شدن به اینترنت می‌توان مقداری از ارزش را انتقال داد. بنابراین بلاک چین را یک دفتر اسناد توزیع شده می‌توان نامید. دفتری که هر عضو حاضر در شبکه می‌تواند به آن دسترسی داشته و امکان دستکاری آن تقریباً غیر ممکن است.
برای درک بهتر این موضوع، فرض کنید که یک سند در دست دارید و یک عکس از آن را برای ۱۰۰ نفر از دوستان خود می‌فرستید. پس اگر بعد از فرستادن عکس، این سند را دستکاری کنید، دیگر اسناد پخش شده تغییر نخواهند یافت. این موضوع در ارتباط با بلاک چین، در حجم بسیار بالاتری طرح می‌شود و احتمال تقلب تقریباً صفر است.
مزایای تکنولوژی بلاک چین
- سیستم ثبت اطلاعات بلاک چین امنیت بسیار بالایی دارد. این فناوری از الگوریتم‌های اثبات کار، شبکه توزیع شده اطلاعات و کد‌های هش استفاده می‌کند و احتمال هک شدن شبکه در آن تقریباً صفر است.
- اطلاعات ثبت شده در هر بلوک از زنجیره بلاک چین، ثابت هستند و دیگر نمی‌توان آن‌ها را تغییر داد.
- بلاک چین شفافیت بالایی در ثبت اطلاعات دارد و داده‌های جدید در این شبکه، در کنار داده تاریخی قرار می‌گیرند.
- بحث انتقال پول و انجام تراکنش‌های بین‌المللی، همیشه طولانی و پرهزینه بوده است. اما با پیدایش ارز‌های دیجیتالی مانند بیت کوین که از بلاک چین استفاده می‌کنند، در کوتاه ترین زمان ممکن و با کمترین کارمزد می‌توان ارزشی را انتقال داد.
- فرآیند ثبت اطلاعات در بلاک چین همتا به همتا است و هیچ ارگان یا سازمانی بر آن نظارت ندارد.
- در شبکه بلاک چین کاربران قدرت زیادی دارند و همچون سیستم‌های مالی سنتی، قدرت آن‌ها وابسته به یک نهاد یا موسسه مالی نیست.
- خدمات ارائه شده توسط بلاک چین ۲۴ ساعته و بدون توقف است.
معایب شبکه بلاک چین blockchain
در کنار تمام مزیت‌هایی که برای blockchain و سیستم ثبت اطلاعاتش ذکر کردیم، این شبکه مشکلاتی نیز دارد. در زیر تعدادی از این معایب را آورده‌ایم.
- سیستم بکار رفته در فرآیند بلاک چین بسیار پیچیده است. این موضوع باعث می‌شود که افراد عادی توانایی درک آن را نداشته باشند.
- بعضی رمزارز‌ها مانند بیت کوین، از پروسه ماینینگ برای انتشار کوین‌های خود استفاده می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود که هزینه استفاده از بلاک چین در شبکه آن‌ها بسیار زیاد باشد.
- انسان موجودی جایز الخطا است. اما شبکه بلاک چین به گونه‌ای است که هیچ خطایی را نمی‌پذیرد و کوچکترین اشتباه در وارد کردن اطلاعات، می‌تواند سرمایه شما را برای همیشه از بین ببرد. چون اطلاعات موجود در این شبکه غیر قابل ویرایش هستند و هیچ کسی نیست که پاسخگوی اشتباهات شما باشد.
- آمار‌ها نشان داده است که از بلاک چین و ارز‌هایی دیجیتال مبتنی بر آن، برای پولشویی و کارهای قاچاق استفاده می‌شود. این موضوع می‌تواند کمی مشکل ساز باشد.
کاربرد‌های فناوری بلاک چین
تمرکز زدایی و حذف واسطه‌ها، از بزرگترین اهداف بشر در طول تاریخ بوده است. اینکه صرفاً قدرت در دست تعدادی محدودی از افراد باشد را کسی دوست ندارد. بلاک چین یکی از اقداماتی است که به تحقق این آرمان می‌تواند کمک کند.
این ادعایی است که در عمل ثابت شده و شاهد پیدایش ارز‌های دیجیتالی هستیم که قصد دارند جایگزین پول در تراکنش‌ها باشند. اما قابلیت‌های بلاک چین را نمی‌توان تنها در ایجاد کریپتوکارنسی‌ها محدود کرد. از این تکنولوژی می‌توان در هر جایی که نیاز به ثبت داده و اطلاعات باشد، استفاده کرد.
مثلاً با استفاده از سیستم بلاک چین می‌توان انتخاباتی سالم را در کشور برگزار کرد. ایده‌ای که اگر عملی شود، میزان خطای انسانی و تقلب را به کلی حذف کرده و دیگر نیازی به نیروی انسانی نخواهیم داشت. این تنها گوشه‌ای که قابلیت‌های بلاک چین و فرآیند خاص این تکنولوژی در ثبت اطلاعات است. موارد زیر، جزء دیگر زمینه‌هایی هستند که بلاک چین را می‌توان برای آن‌ها بکار برد.
- راه‌اندازی دفاتر ثبت اسناد دیجیتال
- ثبت و ذخیره اطلاعات مربوط به کالا و حمل و نقل آن
- استفاده از بلاک چین برای ثبت سوابق پزشکی بیماران در بیمارستان‌ها و غیره.
کلام آخر
امیدوارم پس از مطالعه این مطلب، با فناوری بلاک چین و ویژگی آن آشنا شده باشید. بهرحال بلاک چین تکنولوژی است که دیر یا زود وارد زندگی انسان‌ها شده و کاربرد‌های آن بیشتر نمایان می‌شود.
شما چه نظری در این باره دارید؟ آیا حاضرید به بیت کوین و دیگر ارز‌های دیجیتال مبتنی بر بلاک چین، اعتماد کنید؟ در بخش دیدگاه‌ها، منتظر نظرات سازنده شما هستیم.
در آخر بد نیست که اشاره کنیم که شرکت سرورپارس به عنوان یکی از بزرگترین شرکت های ارائه دهنده خدمات هاست و دامنه در ایران با بهترین قیمت ها و کیفیت در خدمت شما است.
اگر نیاز به راه اندازی یک وب سایت برای شروع کسب و کار اینترنتی خود دارید، برای شروع کار و دریافت خدمات میزبانی وب با کارشناسان فروش ما در تماس باشید.
مطالب مرتبط:
دیدگاهتان را بنویسید