سرور مجازی یک بخش جداشده از یک سرور فیزیکی است که منابعش با دیگران به‌اشتراک گذاشته نمی‌شود، اما در سرور اختصاصی، کل سرور فیزیکی فقط در اختیار شماست و همه منابع آن به شما تعلق دارد. در این بلاگ ضمن بررسی جامع و دقیق تفاوت سرور مجازی و اختصاصی، آمار میزان استفاده از هر یک را در سطح جهان بررسی می‌کنیم.

به‌علاوه، به شما می‎گوییم در انتخاب هر یک از این دو نوع میزبانی وب کدام برای شما مناسب‌تر است. در ادامه همراه مجله پارس هاست باشید تا اطلاعات جامع و بسیار مفیدی درباره تفاوت سرور مجازی و اختصاصی به‌دست آورید.

پیش از هر چیز، تفاوت سرور مجازی و سرور اختصاصی را به‌صورت خلاصه در قالب یک جدول ارائه می‌کنیم:

آیا سرور مجازی (VPS) بهتر از سرور اختصاصی است؟

سرور مجازی در شرایط زیر عملکرد بهتری دارد:

• اگر هاست اشتراکی برای شما کافی نیست، اما هنوز به منابع اختصاصی نیاز ندارید.
• زمانی که انعطاف‌پذیری بودجه اهمیت دارد.
• وقتی نیاز به مقیاس‌پذیری سریع دارید.
• اگر می‌خواهید به روت سرور دسترسی داشته باشید، بدون آنکه هزینه سرور اختصاصی را متحمل شوید.

به‌طور کلی، گزینه «بهتر» همیشه بستگی به نیازهای خاص شما دارد و انتخاب بین VPS و سرور اختصاصی باید با توجه به شرایط و اهداف کسب‌وکارتان انجام شود. در ادامه به‌تفصیل درباره این دو نوع میزبانی وب و فرق سرور مجازی و سرور اختصاصی صحبت می‌کنیم تا بتوانید بهترین تصمیم را برای انتخاب میان آن‌ها بگیرید.

سرور مجازی (VPS) چیست؟

سرور مجازی یا VPS بخش مجازی‌سازی‌شده از یک سرور فیزیکی است که مثل سرور مستقل عمل می‌کند. هر VPS منابع مشخصی مثل CPU، رم و فضای ذخیره‌سازی دارد و این منابع از سایر سرورهای مجازی جدا هستند. می‌توانیم سرور مجازی را شبیه یک آپارتمان در یک ساختمان در نظر بگیریم؛ شما فضای اختصاصی و امکانات خود را دارید، اما زیرساخت اصلی با دیگران مشترک است. به‌همین دلیل، VPS جایگاهی میان هاست اشتراکی و سرور اختصاصی محسوب می‌شود.

در سرور مجازی از فناوری مجازی‌سازی و هایپروایزر (Hypervisor) استفاده می‌شود. این فناوری یک سرور فیزیکی را به چند بخش تقسیم می‌کند و برای هر بخش منابع جداگانه اختصاص می‌دهد. همین موضوع باعث می‌شود عملکرد و امنیت VPS نسبت به هاست اشتراکی بالاتر باشد. علاوه‌بر این، کاربر می‌تواند دسترسی کامل (Root Access) داشته باشد، نرم‌افزارهای دلخواه را نصب کند و در صورت نیاز منابع سرور را ارتقا دهد. از این رو، VPS انتخابی محبوب برای کسب‌وکارهایی است که به انعطاف‌پذیری و سرعت بیشتر نیاز دارند.

پارس هاست، ارائه‌دهنده انواع سرور و هاستینگ، خرید vps ارزان و با سرعت و آپتایم بسیار بالا را در پلن‌های متنوع برای شما آسان کرده‌است. شما می‌توانید انواع سرور مجازی ایران و خارج را با به‌روزترین فناوری‌ها از پارس هاست تهیه کنید.

سرور اختصاصی چیست؟

سرور اختصاصی یک سرور فیزیکی کامل است که به‌طور کامل در اختیار یک کاربر یا سازمان قرار می‌گیرد. در این حالت همه منابع سخت‌افزاری مثل CPU، رم و فضای ذخیره‌سازی فقط به شما اختصاص می‌یابد و با هیچ کاربر دیگری به‌اشتراک گذاشته نمی‌شود. در نتیجه، سرور اختصاصی بالاترین سطح از قدرت پردازش، امنیت و آزادی در پیکربندی را در مقایسه با سایر روش‌های میزبانی ارائه می‌دهد. این نوع سرور را به کسب‌وکارهایی توصیه می‌کنیم که وب‌سایت یا اپلیکیشن‌های سنگین با ترافیک بالا و حساسیت امنیتی زیاد دارند.

شما در سرور اختصاصی (Dedicated Server) برخلاف سرور مجازی که با استفاده از مجازی‌سازی منابع یک سرور فیزیکی بین چند کاربر تقسیم می‌شود، به‌طپر مستقیم به سخت‌افزار دسترسی دارید. این موضوع باعث می‌شود تا بتوانید تنظیمات خاصی مانند استفاده از سخت‌افزارهای ویژه (مثلا GPU)، پیکربندی RAID برای افزایش امنیت داده‌ها و حتی تغییرات مستقیم در کرنل سیستم‌عامل را انجام دهید. هرچند هزینه سرور اختصاصی بالاتر است و مدیریت آن نیاز به دانش فنی بیشتری دارد، اما در مقابل، بالاترین سطح کارایی و امنیت را در اختیار شما قرار می‌دهد.

تفاوت سرور اختصاصی و مجازی چیست؟

در ادامه، راهنمای کاملی از مقایسه سرور اختصاصی و VPS را به شما ارائه می‌کنیم که به شما کمک می‌کند تا تفاوت‌ها را به‌روشنی ببینید و انتخاب درستی داشته باشید. با خواندن این نکات، جزییات مهمی مثل عملکرد، امنیت و انعطاف‌پذیری هر نوع سرور را خواهید شناخت:

۱. تخصیص منابع

در سرور مجازی (VPS)، منابع سخت‌افزاری مانند CPU، رم و فضای ذخیره‌سازی به‌صورت مجازی بین چند کاربر تقسیم می‌شوند، اما در سرور اختصاصی، کل منابع یک سرور فیزیکی فقط در اختیار شماست و هیچ کس دیگری نمی‌تواند از آن استفاده کند. 

نکته: این موضوع باعث می‌شود سرور اختصاصی توان پردازشی بسیار بالاتری برای اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌های سنگین داشته باشد.

۲. هزینه

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها هزینه است. VPS به‌طور معمول گزینه‌ای مقرون به‌صرفه‌تر است و برای کسب‌وکارهای کوچک یا سایت‌های متوسط مناسب است، در حالی که سرور اختصاصی هزینه بالاتری دارد، اما در عوض کنترل کامل روی سخت‌افزار و منابع را فراهم می‌کند.

۳. مقیاس‌پذیری

با بهره‌مندی از سرور مجازی (VPS) می‌توانید به‌سرعت و با چند کلیک، بدون نیاز به تغییر سخت‌افزار فیزیکی، منابع خود را افزایش یا کاهش دهید. در مقابل، ارتقای سرور اختصاصی وابسته به سخت‌افزار است و گاهی نیاز به نصب قطعات جدید یا مهاجرت دارد، بنابراین کمی زمان‌برتر است.

۴. دسترسی روت

هر دو نوع سرور، دسترسی روت یا مدیریتی کامل را به شما می‌دهند؛ یعنی می‌توانید تنظیمات سیستم عامل، نصب نرم‌افزارهای خاص و کنترل کامل سرور را خودتان انجام دهید. نکته قابل ذکر اینکه حتی در VPS که منابع به‌اشتراک گذاشته شده‌اند، این دسترسی ایزوله و امن است.

۵. سطح ایزوله‌سازی

در سرور مجازی، ایزوله‌سازی به‌صورت مجازی انجام می‌شود و هر VPS از دیگری جداست، اما هنوز روی همان سخت‌افزار فیزیکی اجرا می‌شود. در سرور اختصاصی، ایزوله‌سازی فیزیکی است و کل سخت‌افزار فقط در اختیار شماست، که بالاترین امنیت و پایداری را ارائه می‌دهد.

سرور اختصاصی بالاترین سطح از قدرت پردازش، امنیت و آزادی در پیکربندی را در مقایسه با سایر روش‌های میزبانی ارائه می‌دهد.

۶. انعطاف‌پذیری

سرور مجازی، انعطاف‌پذیری زیادی برای نیازهای بیشتر از هاست اشتراکی ارائه می‌دهد، اما محدود به امکانات سخت‌افزار مشترک است. از سوی دیگر، سرور اختصاصی کاملا انعطاف‌پذیر است و می‌توانید پیکربندی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را مطابق نیازهای خاص کسب‌وکارتان انجام دهید.

۷. عملکرد

سرور VPS برای وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های کوچک تا متوسط عملکرد بسیار خوبی دارد و می‌تواند ترافیک متوسط را به‌خوبی مدیریت کند. اما سرور اختصاصی بالاترین سطح عملکرد را ارائه می‌دهد و برای اپلیکیشن‌های پرمصرف یا وب‌سایت‌های با بازدید بالا مطلوب است.

۸. امنیت

امنیت در VPS خوب است، زیرا منابع هر کاربر، اختصاصی و محافظت‌شده هستند، اما سرور اختصاصی بالاترین سطح امنیت را دارد. خوب است بدانید که دسترسی فیزیکی و ایزوله بودن سخت‌افزار امکان استفاده از فایروال‌های سخت‌افزاری و اقدامات امنیتی پیشرفته را فراهم می‌کند.

۹. بهترین کاربرد

سرور VPS برای سایت‌ها و کسب‌وکارهای آنلاین کوچک تا متوسط که به قدرت و امکانات بیشتری نسبت به هاست اشتراکی نیاز دارند مطلوب است. سرور اختصاصی برای وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های بزرگ و پرمصرف با نیاز امنیتی و پردازشی بالا مناسب ست و جایی است که کنترل کامل سخت‌افزار می‌تواند تفاوت واقعی ایجاد کند.

هنگام مقایسه سرور مجازی و سرور اختصاصی چه عواملی را در نظر بگیریم؟

اینکه آیا باید برای کسب‌وکار خود یک طرح VPS مدیریت‌شده انتخاب کنید یا یک سرور اختصاصی، به نیازهای خاص شما بستگی دارد. 

برای کمک به تصمیم‌گیری بین این دو گزینه جذاب برای میزبانی وب، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• ساختار و نوع وب‌سایت شما
• بودجه
• سطح تخصص فنی
• پتانسیل رشد کسب‌وکار
• نیازهای پشتیبانی

در ادامه، این موارد را توضیح می‌دهیم تا در مقایسه سرور اختصاصی و VPS و انتخاب میان آن‌ها تصمیمی آگاهانه و صحیح بگیرید:

۱. ساختار و نوع وب‌سایت شما

برخی پیکربندی‌های وب‌سایت، نیازمند سرور اختصاصی هستند. به‌عنوان مثال، نیازهای یک وبلاگ با یک فروشگاه اینترنتی کاملا متفاوت است، بنابراین جای تعجب ندارد که نیازهای سرورشان هم متفاوت باشد.

اگر صاحب یک وبلاگ محبوب وردپرسی یا مجموعه‌ای از وب‌سایت‌ها هستید، بهتر است سرور اختصاصی بهینه‌شده برای وردپرس انتخاب کنید. برای وب‌سایت‌های فروشگاهی، ممکن است سروری با بهینه‌سازی ویژه برای ووکامرس یا مجنتو مناسب‌تر باشد.

نکته: برای فروشگاه‌های آنلاین، خرید هاست ووکامرس باعث می‌شود وب‌سایت شما سرعت بالاتر و امنیت بیشتری داشته باشد و بتوانید بدون نگرانی از افت عملکرد، تعداد زیادی محصول و تراکنش را مدیریت کنید.

برای وب‌سایت‌های پیچیده با اپلیکیشن‌های سفارشی، استفاده از سرور اختصاصی یا VPS مدیریت‌شده به شما کنترل بیشتری برای بهینه‌سازی عملکرد می‌دهد. به‌علاوه، اگر وب‌سایتی دارید که داده‌های حساس مشتریان را پردازش می‌کند، سرور اختصاصی می‌تواند بهترین انتخاب برای حفاظت از این اطلاعات در برابر تهدیدات امنیتی باشد.

۲. بودجه

ملاحظات بودجه‌ای شامل موارد زیر است:

• هزینه میزبانی VPS بین ۱۰ تا ۱۰۰ دلار در ماه است.
• سرورهای اختصاصی از ۱۰۰ دلار شروع می‌شوند و ممکن است بیش از ۵۰۰ دلار در ماه شوند.
• طول قرارداد می‌تواند روی قیمت هر دو گزینه تأثیر بگذارد.

علاوه‌بر هزینه ماهانه، باید هزینه کل مالکیت را هم در نظر بگیرید:

• هزینه‌های احتمالی توقف سرویس
• هزینه‌های راه‌اندازی و مهاجرت
• نیازهای مدیریتی (مدیریت‌شده یا بدون مدیریت)
• هزینه‌های ارتقا و مقیاس‌پذیری در طول زمان

۳. سطح تخصص فنی

به‌طور کلی، هرچه سرور شما پیشرفته‌تر باشد، نیاز به تخصص فنی بیشتری برای استفاده کامل از امکانات دارد. اگر شرکت شما تیمی برای بهینه‌سازی میزبانی دارد، سرور اختصاصی انتخاب درستی خواهد بود.

با این حال، می‌توانیم بسیاری از موانع تخصصی را با انتخاب هاست مدیریت شده برطرف کنیم.

۴.ظرفیت رشد کسب‌وکار

در بیشتر موارد، VPS برای وب‌سایت‌هایی با ترافیک متوسط، مقیاس‌پذیری کافی ارائه می‌دهد. اما اگر سرور اختصاصی در ابتدا به‌نظر مقیاس‌پذیر نیاید، در عوض بالاترین ظرفیت رشد را برای وب‌سایت‌هایی با نیاز منابع زیاد فراهم می‌کند.

اگر کسب‌وکار آنلاین شما از یک سرور اختصاصی فراتر رفت، می‌توانید از خوشه سرور برای افزایش عملکرد وب‌سایت استفاده کنید و سرورهای جدید به خوشه اضافه کنید تا نیازهای رشد شما در آینده را پوشش دهید.

۵. نیازهای پشتیبانی

اگر به پشتیبانی سطح بالا برای برنامه میزبانی مدیریت‌شده خود عادت دارید، ممکن است VPS بدون مدیریت با پشتیبانی ضعیف چندان مناسب نباشد. برای مثال، اگر VPS شما طبق انتظار کار نکند و برای پشتیبانی مدت زمان طولانی منتظر بمانید، تجربه استفاده از VPS می‌تواند به‌نظر افت کیفیت دهد. بنابراین بهتر است از یک میزبان مدیریت‌شده با پشتیبانی ۲۴/۷ و بدون محدودیت سطح، اطمینان حاصل کنید تا وب‌سایت شما همیشه در وضعیت مطلوب باقی بماند.

VPS یا سرور اختصاصی: چگونه انتخاب کنیم؟

هنگام تصمیم‌گیری بین سرور مجازی (VPS) و سرور اختصاصی، مطمئن شوید که ارائه‌دهنده هاست انتخابی شما هم نیازهای فعلی شما را برآورده کند و هم بتواند رشد آینده کسب‌وکار شما را پشتیبانی کند. هرچند VPS از نظر هزینه گزینه ارزان‌تری است، اما در بلندمدت برای وب‌سایت‌های بزرگ یا آژانس‌های وب ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد.

تا اینجا مشخص شد هر یک از این راهکارهای میزبانی وب مزایا و معایب خاص خود را دارند و این نیازهای منحصر به فرد شماست که تعیین می‌کند کدام نوع سرور برای شما بهتر است. در این بخش، مروری بر بهترین کاربردهای هر نوع میزبانی بر اساس مزایا و معایب آن‌ها خواهیم داشت:

• میزبانی VPS: این نوع سرور با هزینه کمتر نسبت به سرور اختصاصی، راه‌حلی میان‌رده با قابلیت مقیاس‌پذیری مناسب، عملکرد و امنیت عالی است. سرور مجازی گزینه‌ای عالی برای محیط‌های تولید و توسعه است، زیرا می‌تواند اکثر وب‌سایت‌ها و برنامه‌ها را میزبانی کند و در عین حال عملکرد بسیار خوبی ارائه دهد.
• میزبانی سرور اختصاصی: این نوع سرور با عملکرد و امنیت بهتر نسبت به سرور مجازی، قابلیت پیکربندی بدون محدودیت بیشتری دارد و یکی از انعطاف‌پذیرترین راهکارهای میزبانی است. با این حال، VPS در زمینه مقیاس‌پذیری دارای مزیت بیشتری است. سرورهای اختصاصی راهکارهای میزبانی برتر هستند و می‌توانند نیازهای تقریبا هر وب‌سایت یا محصولی را پوشش دهند، به‌ویژه آن‌هایی که احتیاج به پیکربندی خاص یا برنامه‌های قدیمی دارند.

گفتنی است بر اساس گزارش وب‌سایت diviflash، سرورهای اختصاصی تقریبا ۲۷.۹٪ از سهم بازار میزبانی وب در سطح جهان را در اختیار دارند. این در حالی است که سرورهای مجازی حدود ۱۰.۳٪ از سهم بازار را به خود اختصاص داده‌اند. این آمار نشان‌دهنده تمایل بیشتر کسب‌وکارها به استفاده از سرورهای اختصاصی برای نیازهای خاص و حساس خود است.

گزینه جایگزین سرور مجازی و اختصاصی: هاست اشتراکی چیست؟

هاست اشتراکی نوعی میزبانی وب است که در آن چندین وب‌سایت روی یک سرور فیزیکی میزبانی می‌شوند. از آنجا که منابع سرور بین تمام وب‌سایت‌ها تقسیم می‌شود، هزینه این نوع میزبانی نسبت به دیگر گزینه‌ها بسیار کمتر است. انواع هاست اشتراکی مانند هاست لینوکس اشتراکی، انتخاب خوبی برای مبتدیان محسوب می‌شوند و برای وب‌سایت‌های کوچک، وبلاگ‌ها یا کسب‌وکارهایی با ترافیک پایین مناسب‌اند.

با این حال، به‌دلیل اشتراکی بودن منابع سرور، اگر یکی از وب‌سایت‌ها ترافیک بالایی داشته باشد یا منابع زیادی مصرف کند، عملکرد وب‌سایت شما ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد. این موضوع می‌تواند باعث کندی بارگذاری صفحات و محدودیت در امکانات سفارشی‌سازی شود.

سرانجام کدام را انتخاب کنیم: سرور مجازی یا سرور اختصاصی؟

در انتها باید بگوییم انتخاب میان سرور مجازی و سرور اختصاصی به نیاز، بودجه و سطح فنی کسب‌وکار آنلاین شما بستگی دارد. اگر به میزبانی مقرون‌به‌صرفه با مقیاس‌پذیری سریع نیاز دارید، VPS گزینه‌ای مطلوب است، اما برای وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های سنگین با حساسیت امنیتی بالا، سرور اختصاصی بهترین انتخاب خواهد بود. به‌علاوه، برای شروع یا پروژه‌های کوچک، هاست اشتراکی می‌تواند انتخابی اقتصادی باشد. برای درک بهتر این موضوع و تصمیم‌گیری دقیق‌تر، پیشنهاد می‌کنیم مقاله ما درباره تفاوت هاست و سرور را نیز مطالعه کنید تا دید جامع‌تری نسبت به انواع میزبانی وب به‌دست آورید.

سوالات متداول

۱. تفاوت سرور اختصاصی و مجازی چیست؟
در سرور مجازی (VPS) منابع یک سرور فیزیکی بین چند کاربر تقسیم می‌شود، اما در سرور اختصاصی کل سرور فقط در اختیار شماست.

۲. برای کسب‌وکار کوچک من VPS بهتر است یا سرور اختصاصی؟
اگر سایت شما ترافیک متوسط دارد و به مقیاس‌پذیری سریع نیاز دارید، VPS انتخاب بهتری است. برای وب‌سایت‌های بزرگ و حساس سرور اختصاصی مناسب‌تر است.

۳. آیا می‌توانم از VPS به سرور اختصاصی مهاجرت کنم؟
بله، بیشتر شرکت‌های هاستینگ از جمله پارس هاست، امکان ارتقا یا مهاجرت از VPS به سرور اختصاصی را فراهم می‌کنند.

۴. از نظر هزینه، سرور مجازی مقرون‌به‌صرفه‌تر است یا سرور اختصاصی؟
سرور VPS هزینه کمتری نسبت به سرور اختصاصی دارد و برای بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط به‌صرفه‌تر است.

۵. امنیت کدام بیشتر است؟
سرور اختصاصی بالاترین سطح امنیت را دارد، چون منابع به‌طور کامل فیزیکی جدا هستند، اما VPS هم امنیت قابل قبولی ارائه می‌دهد.

۶. اگر وب‌سایتم رشد کند، کدام انتخاب بهتری خواهد بود؟
سرور مجازی برای شروع و رشد اولیه عالی است، اما در صورت افزایش شدید ترافیک و نیاز به منابع اختصاصی، سرور اختصاصی گزینه مطمئن‌تری خواهد بود.