اگر قصد ثبت کسب و کار در اینترنت را دارید، اولین قدم این است که فعالیت شما قانونی باشد. برای هر نوع فروشگاه اینترنتی، ارائه خدمات آنلاین یا حتی پیج‌هایی که درآمد دارند، اخذ مجوز کسب و کار اینترنتی ضروری است. این مجوز باعث می‌شود فعالیت شما زیر نظر قانون باشد، امکان دریافت درگاه پرداخت داشته باشید، اعتماد مشتری بالا برود و در آینده برای وام و توسعه کسب و کار مشکلی نداشته باشید.

فرایند جدید صدور مجوز فروشگاه اینترنتی یا همان دریافت جواز کسب اینترنتی کاملا غیرحضوری شده‌است؛ یعنی همه چیز از طریق اینترنت، بدون مراجعه حضوری، انجام می‌شود. ابتدا در درگاه ملی مجوزهای کشور ثبت نام می‌کنید و یک کد رهگیری دریافت می‌کنید. سپس از طریق سامانه ایران اصناف مرحله به مرحله مدارک را بارگذاری می‌کنید تا جواز موقت و در نهایت جواز دائم صادر شود.

در این مقاله همه چیز درباره دریافت جواز کسب و کار اینترنتی را توضیح داده‌ایم که شامل مراحل غیرحضوری صدور مجوز، مدارک لازم و مزایا برای اعتماد مشتری و توسعه کسب‌وکار می‌شوند. اگر قصد دریافت چنین مجوزی را دارید، در ادامه این مطلب از مجله پارس هاست همراه ما باشید.

مجوز کسب و کار اینترنتی چیست؟

مشتری بزرگ‌ترین دارایی هر کسب و کاری است و برای موفقیت در هر حوزه، باید نیازهای او شناسایی و برطرف شود. حتی اگر یک فروشگاه سنتی شهرت زیادی داشته باشد، بی‌نیاز بودن از فضای آنلاین یک تصور اشتباه است؛ زیرا هر روز برندهای جدید، استارت‌آپ‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی تازه‌ای وارد بازار می‌شوند و رقابت شدیدتر می‌شود.

برای حضور موثر در فضای دیجیتال، فقط داشتن یک سایت یا پیج کافی نیست. جلب اعتماد کاربران، رعایت الزامات قانونی و فراهم‌کردن امکان خرید امن از مهم‌ترین نیازهای هر کسب‌وکار اینترنتی هستند. دریافت مجوز کسب و کار اینترنتی یکی از پایه‌های اصلی این فرایند است. این مجوز به مجموعه مجوزهایی گفته می‌شود که یک کسب‌وکار برای فعالیت قانونی در فضای مجازی از مراجع رسمی دریافت می‌کند.

نکته: اگر می‌خواهید با هزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه و ظرف چند دقیقه صاحب سایت یا فروشگاه اینترنتی شوید، می‌توانید با استفاده از قالب‌های آماده سایت ساز پارس هاست، بدون نیاز به دانش کدنویسی، وب‌سایت خود را راه‌اندازی کنید. برای دریافت مشاوره رایگان با شماره تلفن ۴۱۹۴۸-۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

در ادامه، پیش از ورود به مراحل صدور مجوز، با اقدامات اولیه‌ لازم برای راه‌اندازی یک کسب و کار آنلاین آشنا می‌شویم.

اقدامات اولیه مورد نیاز برای راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی

پیش از گرفتن جواز کسب اینترنتی، باید مسیر فعالیت خود را مشخص کنید و از طریق درگاه ملی مجوزها اقدام کنید.

این مراحل به‌صورت ساده شامل موارد زیر است:

۱. انتخاب حوزه فعالیت:

• انتخاب حوزه‌ای متناسب با مهارت‌ها و امکانات شما
• تبدیل کسب‌وکار آفلاین به آنلاین (برای صاحبان مشاغل سنتی)
• انتخاب ایده‌های جدید مثل تولید محتوا، مشاوره آنلاین یا فعالیت تخصصی

۲. تعیین مسیر ارائه خدمات:

• انتخاب بین داشتن سایت، پیج اینستاگرام یا هر دو
• انتخاب روش مناسب جذب مشتری بر اساس نوع فعالیت
• در صورت نیاز، طراحی اپلیکیشن برای کاربران موبایلی

۳. بررسی رقبا:

• تحلیل کسب‌وکارهای فعال در حوزه مشابه
• الهام‌گیری از برترین الگوها بدون کپی‌برداری

۴. آماده‌سازی زیرساخت فعالیت:

• انتخاب و خرید دامنه، هاست، طرح اولیه سایت یا پیج
• ایجاد بخش‌های ضروری مانند اطلاعات تماس، قوانین سایت و صفحه محصولات

۵. اقدام برای دریافت مجوزهای لازم:

• ثبت درخواست جواز کسب اینترنتی
• دریافت اینماد برای فعال‌سازی درگاه پرداخت
• تکمیل مدارک رسمی و بارگذاری در سامانه‌های مربوط

سایت ثبت نام اینترنتی پروانه کسب چیست؟

برای صدور مجوز فروشگاه اینترنتی و ثبت نام پروانه کسب الکترونیکی، مسیر رسمی از دو سامانه تشکیل شده‌است:

1. درگاه ملی مجوزهای کشور
   g4b.ir یا mojavez.ir
   جهت ثبت نام اولیه و دریافت کد رهگیری

1. سامانه ایران اصناف
   iranianasnaf.ir
   برای تکمیل کردن پرونده، بارگذاری مدارک، پرداخت هزینه‌ها و دریافت جواز موقت یا دائم

این دو بخش در کنار هم، فرایند قانونی گرفتن مجوزهای راه اندازی سایت و دریافت جواز کسب اینترنتی را تشکیل می‌دهند. بدون ثبت نام در این سامانه‌ها، فعالیت آنلاین شما غیرقانونی محسوب می‌شود و ممکن است درگاه پرداخت یا اتحادیه از ادامه کار جلوگیری کند.

مدارک لازم برای ثبت نام پروانه کسب و اخذ مجوز فعالیت آنلاین

برای گرفتن مجوز کسب و کار آنلاین باید مدارک خود را به‌صورت فایل اسکن‌شده، در سایت ایران اصناف بارگذاری کنید. مدارک با توجه به نوع کسب و کار و نوع فعالیت ممکن است کمی متفاوت باشد؛ اما لیست پایه مدارک برای اشخاص حقیقی و حقوقی به صورت زیر است:

اشخاص حقیقی (افراد):

اشخاص حقوقی (شرکت‌ها):

نکته مهم:

• مدارک لازم برای دریافت جواز کسب اینترنتی باید با حجم کمتر از ۱۲۰ کیلوبایت در فرمت JPG یا JPEG آپلود شوند. مدارک چند صفحه‌ای را می‌توانید به‌صورت فایل RAR زیر ۴ مگ آپلود کنید.

انواع مدارک مورد نیاز برای راه اندازی فروشگاه اینترنتی

ثبت نام پروانه کسب فقط بخشی از کار است. برای اینکه یک سایت اینترنتی یا فروشگاه آنلاین به‌صورت رسمی فعالیت کند، به مدارک و الزامات دیگری نیز نیاز دارید که در جدول زیر آمده‌است:

تفاوت این مدارک با پروانه کسب چیست؟

پروانه کسب، مجوز رسمی برای شروع فعالیت صنفی است، اما مدارک مورد نیاز برای راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی، مربوط به زیرساخت فنی و حقوقی سایت است. برای اینکه سایت کاملا قانونی باشد، هر دو بخش لازم است.

اینماد چیست؟

برای دریافت درگاه پرداخت و افزایش اعتماد کاربران، لازم است بدانید ای نماد چیست و چه نقشی در احراز هویت فروشگاه اینترنتی دارد. اینماد یا نماد اعتماد الکترونیکی، علامتی است که نشان می‌دهد سایت شما معتبر است و اجازه فعالیت رسمی دارد. برای استفاده از درگاه پرداخت، داشتن اینماد ضروری است. سایت‌هایی که اینماد دارند، از نظر امنیت، هویت و اطلاعات تماس بررسی شده‌اند. اینماد می‌تواند یک ستاره یا دو ستاره باشد که ستاره دوم برای سایت‌هایی است که گواهی SSL فعال دارند.

انواع مجوزهای لازم برای کسب و کارهای اینترنتی

هر کسب‌وکار اینترنتی برای فعالیت قانونی و جلب اعتماد کاربران، باید مجموعه‌ای از مجوزهای پایه و تکمیلی را دریافت کند. این مجوزها بسته به نوع فعالیت متفاوت‌اند، اما به‌طور کلی در سه دسته اصلی قرار می‌گیرند:

• مجوز صنفی (جواز کسب اینترنتی)
• مجوز اعتمادسازی (اینماد) 
• و مجوزهای محتوایی (ساماندهی)

 دریافت هر یک از این موارد باعث می‌شود کسب‌وکار در چارچوب قوانین تجارت الکترونیک فعالیت کند، امکان دریافت درگاه پرداخت داشته باشد و در صورت بروز مشکل حقوقی قابل پیگیری باشد.

جدول انواع مجوزهای مورد نیاز برای کسب‌وکار اینترنتی:

مراحل و فرایند قانونی راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی

قبل از نوشتن درباره مراحل دریافت جواز کسب اینترنتی و قوانین راه‌اندازی وب‌سایت فروسگاهی، بهتر است بدانیم اولین قدم‌ها برای راه‌اندازی یک فروشگاه اینترنتی چیست. این مراحل به‌بیان ساده شامل موارد زیر است:

• ساخت و طراحی سایت یا استفاده از سایت ساز یا سیستم‌های مدیریت محتوا و کدنویسی
• ثبت دامنه و خرید هاست
• آماده کردن محتوای اولیه و محصولات
• تنظیم قوانین فروش و اطلاعات تماس
• دریافت مجوزهای قانونی (جواز کسب + اینماد)

اگر قصد طراحی فروشگاه اینترنتی با وردپرس را دارید، انتخاب و خرید هاست ووکامرس مناسب نقش مهمی در سرعت، امنیت و عملکرد سایت دارد. در ادامه مراحل دریافت جواز کسب اینترنتی را مرحله به مرحله توضیح می‌دهیم.

مراحل دریافت جواز کسب اینترنتی

در این بخش، فرایند دریافت جواز کسب اینترنتی به‌صورت مرحله‌به‌مرحله و کاملا رسمی توضیح داده شده‌است. روند کار ابتدا از درگاه ملی مجوزها آغاز می‌شود و سپس در سامانه ایران اصناف ادامه پیدا می‌کند. هر مرحله شامل یک توضیح کوتاه و سپس نکات مربوط به آن است.

۱. ورود به درگاه ملی مجوزها (g4b.ir یا mojavez.ir)

در اولین گام، متقاضی باید وارد درگاه ملی مجوزها شده و حساب کاربری خود را ایجاد کند. این مرحله به‌منظور ثبت اولیه درخواست و دریافت کد رهگیری انجام می‌شود.

• ایجاد حساب کاربری و وارد کردن اطلاعات هویتی
• تکمیل فرم‌های اولیه
• دریافت کد رهگیری برای ادامه مراحل

۲. ثبت درخواست جواز کسب در درگاه ملی مجوزها

در این مرحله، نوع مجوز و دستگاه صادرکننده انتخاب می‌شود و درخواست رسمی متقاضی در سامانه ثبت خواهد شد.

• انتخاب گزینه «ثبت و پیگیری مجوز»
• تعیین دستگاه اجرایی (اتاق اصناف ایران) و نوع مجوز (پروانه کسب)
• ثبت اطلاعات شخصی، شغلی و موقعیت مکانی

۳. انتخاب صنف و اتحادیه مربوطه

در این بخش، متقاضی باید صنف و اتحادیه مرتبط با نوع فعالیت خود را انتخاب کند. انتخاب صحیح صنف اهمیت زیادی دارد؛ زیرا مدارک، الزامات و فرایند بررسی پرونده متناسب با آن تعیین می‌شود.

• انتخاب رسته فعالیت (تولیدی، توزیعی، خدماتی یا فنی)
• تعیین اتحادیه مرتبط با رسته انتخابی
• توجه به این نکته که فروشگاه‌های اینترنتی به‌طور معمول در گروه فعالیت‌های توزیعی یا خدماتی قرار می‌گیرند.

۴. ورود به سامانه ایران اصناف (iranianasnaf.ir) و تکمیل پرونده

بعد از دریافت کد رهگیری، ادامه مراحل در سامانه ایران اصناف انجام می‌شود. در این مرحله، اطلاعات تکمیلی ثبت و پرونده برای بررسی اتحادیه ارسال می‌شود.

• ورود به سامانه ایرانیان اصناف و بخش «تکمیل درخواست سامانه پیشخوان مجوزها»

• وارد کردن کد ملی و کد رهگیری
• ثبت درخواست صدور جواز کسب و تکمیل اطلاعات تکمیلی

۵. بارگذاری مدارک مورد نیاز

در این مرحله، متقاضی باید مدارک لازم را به‌صورت کامل و اسکن‌شده در سامانه ایران اصناف بارگذاری کند. نوع مدارک ممکن است با توجه به صنف انتخابی متفاوت باشد، اما اصول کلی به شکل زیر است:

• بارگذاری تصویر شناسنامه و کارت ملی
• بارگذاری عکس پرسنلی
• ارائه اجاره‌نامه یا سند مالکیت محل فعالیت
• ارائه گواهی عدم سوءپیشینه
• ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان)
• بارگذاری مدارک بهداشتی یا صلاحیت فنی در صنوف مرتبط

اتحادیه در صورت وجود نقص، از طریق سامانه درخواست تکمیل مدارک را اعلام خواهد کرد.

۶. بررسی مدارک توسط اتحادیه و بازدید از محل فعالیت

پس از بارگذاری مدارک، پرونده برای اتحادیه مربوطه ارسال می‌شود و بررسی کارشناسی آغاز خواهد شد.

• مدارک هویتی، مکانی و شغلی توسط اتحادیه بررسی می‌شود
• در صورت نیاز، بازرس اتحادیه از محل فعالیت بازدید می‌کند
• در کسب‌وکارهای اینترنتی و فروشگاه‌های آنلاین، این مرحله ممکن است حذف یا ساده‌تر انجام شود

۷. پرداخت هزینه صدور جواز کسب

پس از تایید مدارک، متقاضی باید هزینه‌های مربوط به صدور جواز را از طریق سامانه پرداخت کند. این هزینه بسته به نوع صنف و شرایط پرونده متفاوت است.

• پرداخت هزینه صدور پروانه کسب
• ثبت فیش یا تایید پرداخت در سامانه
• تکمیل عملیات مالی برای ادامه روند صدور

۸. صدور جواز کسب موقت (۶ ماهه)

پس از تایید اولیه مدارک و تکمیل پرداخت‌ها، جواز کسب موقت برای متقاضی صادر می‌شود.

• جواز موقت دارای اعتبار ۶ ماهه است
• طی این دوره، متقاضی باید نواقص احتمالی را برطرف کند
• فعالیت قانونی تحت این جواز بلامانع است

۹. رفع نواقص و صدور جواز کسب دائم

در صورتی که متقاضی در دوره ۶ ماهه موقت، نواقص اعلامی را رفع کند، جواز کسب دائم صادر خواهد شد.

• رفع نواقص پرونده
• تایید نهایی اتحادیه
• صدور جواز دائمی با اعتبار ۵ ساله
• امکان تمدید دوره‌ای از طریق سامانه

پس از دریافت مجوزهای لازم و راه‌اندازی وب‌سایت، یکی از مهم‌ترین مراحل رشد کسب‌وکار، برنامه‌ریزی و اجرای بازاریابی آنلاین است؛ فرhیندی که به شما کمک می‌کند مخاطبان هدف را پیدا کنید و بازدیدکننده را به مشتری تبدیل کنید.

دریافت جواز کسب چه مدت زمانی نیاز دارد؟

مدت زمان صدور جواز کسب اینترنتی به دو عامل بستگی دارد. سرعت کامل بودن مدارک و زمان بررسی اتحادیه اما به‌طور معمول:

• پس از پذیرش اولیه درخواست، متقاضی ۳ ماه فرصت دارد مدارک را تکمیل کند.
• پس از تکمیل مدارک، اتحادیه ظرف حدود ۱۵ روز کاری نتیجه بررسی را اعلام می‌کند.
• صدور جواز کسب دائم پس از دریافت جواز موقت و رفع نواقص، اغلب بین ۱ تا ۳ ماه زمان می‌برد.

در صورتی که مدارک کامل و بدون نقص ارسال شود، این فرایند بسیار سریع‌تر انجام خواهد شد.

هزینه دریافت جواز کسب اینترنتی

هزینه دریافت جواز کسب اینترنتی با توجه به نوع صنف و نوع فعالیت تعیین می‌شود و رقم ثابتی ندارد؛ اما به‌طور کلی هزینه‌ها به‌صورت زیر هستند:

• حداقل هزینه صدور جواز: ۵۰۰ هزار تومان
• حداکثر هزینه: حدود ۲ میلیون تومان

این مبلغ شامل موارد زیر است:

• هزینه عضویت در اتحادیه
• هزینه‌های استعلام‌های قانونی
• هزینه گواهی‌ها و دوره‌های آموزشی در صنوف خاص
• هزینه صدور جواز و امور اداری

پرداخت این هزینه‌ها کاملا از طریق سامانه و به‌صورت غیرحضوری انجام می‌شود.

نکاتی که باید هنگام ثبت جواز کسب بدانید

قبل از ثبت درخواست، رعایت چند نکته مهم زیر باعث می‌شود فرایند صدور جواز سریع‌تر و بدون مشکل انجام شود.

• مدارک باید خوانا، بدون نقص و در فرمت استاندارد بارگذاری شوند.
• انتخاب صحیح صنف و رسته فعالیت بسیار مهم است؛ زیرا مدارک و الزامات بر اساس صنف تعیین می‌شود.
• اطلاعات هویتی و نشانی باید دقیقا مطابق مدارک رسمی ثبت شوند.
• قبل از بارگذاری مدارک ملکی، از اعتبار اجاره‌نامه یا سند مطمئن شوید.
• شماره تماس و ایمیل ثبت‌شده در سامانه باید فعال باشد؛ زیرا اطلاع‌رسانی‌ها از همین طریق انجام می‌شود.

اعتراض به رد درخواست جواز کسب

در صورتی که اتحادیه با صدور جواز کسب شما موافقت نکند، امکان اعتراض وجود دارد. پس از دریافت پاسخ کتبی اتحادیه، ۱۰ روز فرصت دارید اعتراض خود را به کمیسیون نظارت ارائه دهید. کمیسیون موظف است ظرف حداکثر یک ماه نتیجه بررسی اعتراض را اعلام کند.

در صورت وارد بودن اعتراض، پرونده جهت اصلاح یا صدور مجدد به اتحادیه برگردانده می‌شود. این فرایند نیز مانند روند صدور، از طریق سامانه قابل پیگیری است.

مزایای دریافت جواز کسب فروشگاه اینترنتی

جواز کسب اینترنتی فراتر از یک الزام قانونی، فرصتی برای افزایش رشد و اعتبار کسب‌وکار است. مهم‌ترین مزایای دریافت این مجوز شامل موارد زیر هستند:

• امکان دریافت درگاه پرداخت بانکی
• افزایش اعتماد مشتریان و اثبات هویت قانونی
• کاهش ریسک مسدود شدن فعالیت یا پیج
• امکان دریافت تسهیلات و وام‌های مرتبط با کسب‌وکار
• امکان همکاری رسمی با پلتفرم‌ها، سرویس‌های پستی و شرکت‌های بزرگ
• تسهیل در توسعه کسب‌وکار و جذب سرمایه
• جلوگیری از مشکلات قانونی در آینده

آیا کسب‌وکار اینستاگرامی به مجوز نیاز دارد؟

کسب‌وکارهایی که از طریق اینستاگرام فروش کالا یا خدمات انجام می‌دهند، از نظر قانونی یک فعالیت اقتصادی محسوب می‌شوند. هرچند برای صفحات اینستاگرامی «پروانه کسب» صادر نمی‌شود، اما برای فعالیت رسمی و قابل پیگیری، دریافت کد شامد ضروری است. این کد از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر می‌شود و هویت مالک صفحه را تایید می‌کند.

مراحل دریافت کد شامد برای پیج اینستاگرامی:

1. ورود به سامانه ساماندهی رسانه‌های دیجیتال و ثبت درخواست
2. بارگذاری تصویر کارت ملی، شناسنامه و لینک صفحه اینستاگرامی
3. بررسی هویت و محتوای صفحه توسط وزارت ارشاد
4. صدور کد شامد ظرف حداکثر یک ماه

پس از صدور این کد، فعالیت صفحه تحت نظارت پلیس فتا و وزارت ارشاد قرار می‌گیرد.

نکته: اخذ شامد اجباری نیست، اما برای صفحات فروشگاهی، برندسازی و دریافت اعتماد مشتریان اکیدا توصیه می‌شود.

نحوه استعلام مجوز کسب و کار اینترنتی

کاربران برای بررسی قانونی بودن فعالیت یک فروشگاه اینترنتی، می‌توانند از طریق سامانه اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی اقدام کنند. برای این هدف مراحل زیر را دنبال کنید:

• وارد سایت اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی (ecunion.ir) شوید.
• نام دامنه یا نام فروشگاه اینترنتی را در بخش استعلام وارد کنید.
• در صورت داشتن مجوز معتبر، اطلاعات کسب‌وکار نمایش داده می‌شود.

این روش بهترین ابزار برای تشخیص سایت‌های معتبر و جلوگیری از خریدهای غیرایمن است.

چرا جواز کسب اینترنتی برای کسب‌وکار شما ضروری است؟

اخذ جواز کسب اینترنتی ممکن است زمان‌بر باشد؛ اما مهم‌ترین گام برای فعالیت قانونی در فضای دیجیتال است. این مجوز علاوه‌بر ایجاد اعتماد در مشتریان، امکان استفاده از درگاه پرداخت، همکاری با شرکت‌های پستی، دریافت وام و توسعه فعالیت را فراهم می‌کند. در کنار دریافت مجوزهای قانونی، اقداماتی مانند موارد زیر همگی به اعتمادسازی و تقویت برند شما کمک می‌کنند:

• پشتیبانی مناسب
• شفافیت در قوانین فروش
• ارائه اطلاعات تماس معتبر
• رعایت حقوق مشتریان
• پاسخگویی منظم

اگر تجربه‌ای در زمینه دریافت جواز کسب اینترنتی دارید، به‌اشتراک گذاشتن آن می‌تواند به دیگران کمک کند.

سوالات متداول

۱. آیا در صورت اجاره‌ای بودن محل کسب، امکان دریافت جواز وجود دارد؟
بله. مالکیت سند الزامی نیست و با ارائه اجاره‌نامه رسمی یا اجاره‌نامه دارای تعهد محضری می‌توانید جواز کسب دریافت کنید.

۲. آیا برای کسب‌وکارهای کاملا آنلاین، بازدید حضوری لازم است؟
در اکثر موارد بازدید حضوری حذف شده‌است یا به‌شکل ساده انجام می‌شود، اما برخی اتحادیه‌ها ممکن است بررسی اولیه داشته باشند.

۳. آیا می‌توانم صنف یا اطلاعات ثبت‌شده را پس از ارسال درخواست تغییر دهم؟
بله. تا قبل از بررسی نهایی اتحادیه امکان اصلاح اطلاعات وجود دارد؛ بعد از بررسی، برای تغییرات باید درخواست جدید ثبت کنید.

۴. اگر سابقه پروانه کسب در صنف دیگری داشته باشم، آیا امکان دریافت جواز جدید دارم؟
بله. ممکن است نیاز باشد درخواست به‌صورت مباشر ثبت کنید یا ابتدا تسویه‌حساب با صنف قبلی انجام دهید.

۵. آیا کسب‌وکارهای اینستاگرامی هم نیاز به جواز کسب دارند؟
اگر پیج درآمدزا باشد و کالا یا خدمات ارائه دهد، بله. برای فعالیت قانونی، داشتن جواز کسب و دریافت کد شامد ضروری است.