ممکن است اسم AB تست برایتان آشنا باشد. تست A/B روشی فوق العاده جالب است که برای تعیین بهترین استراتژی تبلیغاتی و بازاریابی آنلاین برای کسب و کار مورد استفاده قرار می‌گیرد و بر پایه مقایسه حالت‌های مختلف بنا شده است. به عبارت دیگر در کسب و کار آنلاین و آفلاین روابط با مخاطبان و رفتارشناسی بسیار اهمیت دارد و با توجه به کوتاه بودن سابقه کسب و کار آنلاین در ایران، اهمیت این نکته چندین برابر می‌شود. ای بی تست نیز دقیقا همین کار را انجام می‌دهد و به شما کمک می‌کند بهترین رابط و تجربه کاربری را برای وبسایت یا اپلیکیشن خود انتخاب کنید.
شما با استفاده از این تست می‌توانید رفتار مخاطب خود را به خوبی بررسی کنید و سپس با توجه به تجربه کاربری خود، بهترین اطلاعات را در اختیار او قرار دهید. اما AB test دقیقا چیست؟ و در بازاریابی محتوا چه کاربردی دارد؟ در ادامه این مطلب از پایگاه دانش سرورپارس با بررسی چند نکته در خصوص ای بی تست با شما همراه هستیم.
تست AB چیست؟
AB تست اصطلاحی است که در بازاریابی و کسب و کار هوشمند استفاده می‌شود و به معنای مقایسه یک آزمایش در دو حالت A و B است. این تست با نام‌های bucket tests و split-run testing نیز شناخته می‌شود و یک روش عالی برای پیدا کردن بهترین روش بازاریابی برای کسب و کار است.
این تست به صاحبان کسب و کار این امکان را می‌دهد تا بهترین استراتژی را برای بازاریابی به کار بگیرند و با این روش میزان ترافیک وبسایت خود را افزایش دهند. این تست برای آزمایش کردن و مقایسه هر چیزی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ از طراحی وب سایت و اپلیکیشن گرفته تا ایمیل‌های فروش و تبلیغات در موتورهای جستجو. کارشناسان از این تست استفاده می‌کنند تا بفهمند کدام نسخه عملکرد بهتری دارد.
در این روش، کارشناسان ابتدا دو نسخه از یک صفحه وب سایت را طراحی می‌کنند که در یک نسخه عنصر مورد آزمایش به شکل A و در نسخه دیگر به شکل B قرار داده شده است. سپس این صفحات، در یک بازه زمانی مشخص (معمولاً بین ۴ تا ۱۰ روز) به طور تصادفی به کاربران نمایش داده می‌شوند.
(به این معنی که به طور همزمان یک کاربر ممکن است صفحه A و کاربری دیگر صفحه B را مشاهده کنند). در آخر، پس از مقایسه عملکرد کلی این دو نسخه، مناسب‌ترین نسخه برای سایت را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که بالاترین نرخ تبدیل کاربر به مشتری را ایجاد نماید.
برای مثال فرض کنید یک فروشگاه اینترنتی دارید و می‌خواهید برای دکمه خرید بهترین مکان را پیدا کنید. پس در ابتدا دو صفحه جدا را طراحی می‌کنید، به طوری که مکان قرار گرفتن دکمه خرید در صفحه A با صفحه B متفاوت باشد (مکانی که می‌خواهید بهترین جا برای دکمه خرید باشد). بعد از آن باید یک بازه زمانی مناسب را مشخص کنید و با استفاده از ابزارهای تست A/B، این آزمایش را انجام دهید و بهترین مکان برای قرارگیری دکمه خرید را بیابید.
چگونگی طراحی AB تست
۱) مشخص کردن هدف تست
قدم اول در طراحی AB تست این است که مشخص کنید چه چیزی را می‌خواهید مورد تست و آزمایش قرار دهید. به طور کلی چیز‌هایی که مورد تست قرار می‌گیرند به دو دسته خارجی و داخلی وب سایت تقسیم بندی می‌شوند. در طراحی تست خارج سایت معمولا باید یک آگهی تبلیغاتی یا یک ایمیل طراحی کنید.
آزمایش آگهی تبلیغاتی این کمک را به شما می‌کند که بهترین روش تبلیغاتی که ترافیک وب سایت شما را افزایش می‌دهد را پیدا و در نتیجه از این به بعد بتوانید روی این روش تبلیغاتی سرمایه گذاری کنید. این موضوع در مورد ایمیل‌ها نیز صادق است. در طراحی تست داخل سایت ابتدا باید تمام مواردی که به فروش مربوط هستند را مشخص کنید و سپس تصمیم بگیرید که کدام یک از آن‌ها را می‌خواهید مورد آزمایش قرار دهید.
۲) تهیه لیستی از متغیر‌ها
بعد از مشخص شدن هدف باید از تمام متغیرهایی که وجود دارد، لیستی تهیه و آن‌ها را تقسیم بندی کنید. برای مثال یک متغیر مانند دکمه خرید محصول را در نظر گرفته و با ۲ CTA مختلف، آن را در قسمت های متفاوتی از سایت خود قرار دهید تا نتیجه نهایی را بررسی کنید.
۳) مشخص کردن نتیجه نهایی
قبل از آن‌که AB تست را انجام دهید، باید نتیجه‌ای که از انجام آزمایش انتظار دارید را مشخص کنید. به عبارت دیگر شما باید از نتیجه روش فعلی خود آگاهی داشته باشید تا بتوانید نتیجه تست روش جدید را بهتر تحلیل کنید. شما باید ۲ نسخه متفاوت A و B را امتحان کنید و متوجه شوید که کدام یک از آن‌ها تاثیر بهتری روی نتیجه فعلی شما می‌گذارد.
۴) انجام آزمایش
پس از آن‌که تغییرات خود را در نسخه مورد نظر انجام دادید، باید منتظر بمانید و ببینید که میزان بازدیدکنندگان از صفحه مورد نظر شما چقدر است. سپس میزان کارکرد آن را با نسخه بعدی مقایسه کنید و عملکرد آن‌ها را تحلیل کنید.
۵) تکرار کردن آزمایش
اگر می‌خواهید از ای بی تست نتیجه بهتری بگیرید، حتما سعی کنید تست را به طور مرتب و از راه‌های مختلف امتحان کنید؛ زیرا نتیجه هر آزمایشی به مرور زمان و با پیشرفت تکنولوژی امکان پذیر است. همچنین سعی کنید آزمایش‌ها را به طور همزمان انجام دهید.
یعنی نباید آزمایش A را امروز و آزمایش B را سه روز دیگر انجام دهید. در واقع شما باید تغییرات ترافیک وب سایت را در حین اجرا شدن همزمان ۲ نسخه از آزمایش مورد تحلیل قرار دهید.
چه مواردی را می‌توان با AB Test آزمایش کرد؟
در حالت کلی هر قسمتی از سایت که بر روی رفتار کاربر تاثیر بگذارد از طریق تست A/B قابل سنجش است. یعنی تمامی متغیرهای موجود در یک صفحه یا اپلیکیشن را می‌توان با A/B تست آزمایش کرد. از رایج‌ترین موارد آزمایش شده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- متن دکمه فراخوان به عمل
- عنوان صفحه یا تیتر مطالب
- زیر تیترها
- پاراگراف توضیحات
- نظرات مشتریان
- محتوای موجود در صفحه
- تصاویر
- دکمه فراخوان به عمل
- لینک‌ها
- دکمه‌های مرتبط با شبکه‌های اجتماعی
تست A/B, تجربه کاربری, بهینه سازی, آزمایشگاه مجازی, بازدهی, آمارگیری, تحلیل داده ها
بازه زمانی لازم برای انجام ای بی تست
انجام AB تست برای یک پروژه، در زمان مشخص و از قبل تعیین شده ای انجام نمی‌شود. بلکه در هر پروژه بسته به ترافیک وب سایت و نوع متغیر، ممکن است بازه زمانی از چند روز تا چند هفته متفاوت باشد. خالی از لطف نیست که به این نکته اشاره کنیم که برای بعضی از پروژه‌ها لازم است AB تست فقط یکبار اجرا شود.
در کل تعیین بازه زمانی برای هر ای بی تست ، بسیار اهمیت دارد و اگر زمان کوتاه باشد ممکن است تعداد بازدیدکنندگان وب سایت به حد کافی نرسد. یا اگر بسیار طولانی باشد ممکن است منجر به دخالت متغیرهایی شود که مد نظر ما نیستند و در نهایت، نتیجه تست را تحت تاثیر قرار دهند.
با توجه به نکات گفته شده، در نظر گرفتن بازه زمانی چند هفته برای اجرای یک تست صحیح، کاملاً معقول و منطقی خواهد بود. البته باید گفت در مواردی که فقط می‌خواهیم یک متغیر از سایت را بررسی کنیم، تست AB می‌تواند طی چند روز انجام شود.
چند اشتباه متداول در AB تست
مانند هر تست و آزمایشی که انجام دهنده ممکن است دچار خطا و اشتباه شود، در طراحی تست AB نیز اشتباهاتی وجود دارد که در پایین به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱- تغییر بیشتر موارد
یکی از متداول ترین اشتباهاتی که در انجام تست AB رخ می‌دهد این است که تعداد زیادی از تغییرات را با هم امتحان کنید. در این مواقع تشخیص این موضوع که کدام مورد باعث افت سایت و کدام باعث بهبود عملکرد آن شده است، دشوار خواهد بود. پس سعی کنید در انجام این تست صبور باشید.
۲- تعدد شاخص‌های کلیدی (KPI)
ممکن است برایتان پیش بیاید که یک AB Test عادی و ساده را مدنظر دارید ولی آنقدر برایش KPI تعریف می‌کنید که نه تنها شما را گیج خواهد کرد، بلکه ممکن است گمراه هم بشوید. برای راحتی کار خود و جلوگیری از سختی انجام تست، از این کار اجتناب کنید.
۳- انجام تست در دفعات زیاد
گاهی اوقات تکرار بیش از حد تست و آزمایش سبب از بین رفتن اطلاعات می‌شود. برای بعضی از آزمایش‌ها لازم است تنها یکبار تست AB را انجام دهید.
۴- تست با متغیرهای کوچک و نادیده گرفتن متغیرهای موثرتر
گاهی اوقات کارشناسان برای انجام تست از متغیرهای کوچک و ساده استفاده می‌کنند و متغیرهای بزرگ را در نظر نمی‌گیرند. چنین کاری باعث می‌شود نتیجه AB تست خلاف تصور باشد و از نتیجه نهایی دور باشد.
۵- زمان‌بندی اشتباه برای تست A/B
بازه زمانی در انجام AB تست بسیار اهمیت دارد. اگر بازه زمانی تست زیادتر یا کمتر از زمان مورد نیاز باشد، نتایج قابل اندازه‌گیری و مورد اعتمادی را به شما نمی‌دهد. بنابراین، مدت زمان تست را براساس ترافیک فعلی، اهداف تعیین شده و اندازه نمونه خود تعیین کنید.
تست A/B, تجربه کاربری, بهینه سازی, آزمایشگاه مجازی, بازدهی, آمارگیری, تحلیل داده ها
دلیل استفاده از AB Test
همانطور که در فروش حضوری همیشه سعی می‌کنیم بهترین برخورد را با مشتری داشته باشیم، محصولات مغازه را به گونه ای بچینیم که خریداران را جذب کند و اشتباهات خود را تکرار نکنیم، در فروش آنلاین و اینترنتی نیز همین کار‌ها را به شکل و نوعی دیگر انجام می‌دهیم. بزرگ‌ترین مشکلی که در فروش آنلاین وجود دارد این است که ما نمی‌توانیم برخورد مشتری را با محصولات خود در سایت ببینیم.
پس ناچاریم با انجام تست‌ها و آزمایشاتی مثل AB تست این واکنش‌ها را رصد و بررسی کنیم. اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم که این تست دقیقا چه کاری انجام می‌دهد، می‌توانیم بگوییم این تست به ما می‌فهماند که چه اصلاحات کوچکی فروشمان را افزایش می‌دهد.
AB تست به شما کمک می‌کند میزان بازدید و ترافیک سایت خود را افزایش دهید. درست است افزایش ترافیک سایت هزینه زیادی دارد، اما سود بازگشتی به وسیله این تست ممکن است خیره کننده باشد. این تست به صاحبان سایت یا اپلیکیشن کمک می‌کند تا تجربه کاربری را برای بازدیدکنندگان بهبود بخشند و داده‌های مرتبط با آن را جمع آوری کنند. تست ای بی می‌تواند جهت بهبود تجربه کاربری و افزایش نرخ تبدیل کاربر به مشتری در طولانی مدت و به صورت مداوم، انجام شود.
می توان بیش از یک متغیر را در هر تست A/B اندازه‌گیری کرد؟
تست بیش از یک متغیر در هر نوبت، کار پیچیده ای است و ممکن است نتایج به دست آمده دقت کافی را نداشته باشند. پس پیشنهاد می‌کنیم تست ها را نوبت به نوبت و به کمک افراد با تجربه در این حوزه انجام دهید. در کل تست سه یا بیشتر از سه نسخه نتیجه خوبی نخواهد داشت و منطقی‌تر است که ترافیک ورودی سایت را به سه گروه تقسیم بندی کنید.
اما اگر هدف شما این است که در دو مورد مختلف و برای دو متغیر متفاوت، تست را همزمان انجام دهید، باید بگوییم که این تست، یک تست چند متغیره خواهد بود و به دلیل پیچیدگی‌های خاص، لازم است توسط نرم‌افزارها و ابزارهای پیشرفته تست A/B انجام شود. پس فقط در صورت دسترسی به ابزارهای اجرای تست چندگانه، این کار قابل اجرا خواهد بود.
مزایای استفاده از تست AB
تست A/B, تجربه کاربری, بهینه سازی, آزمایشگاه مجازی, بازدهی, آمارگیری, تحلیل داده ها
۱) ارزان و بدون هزینه بودن
تست AB به ابزارهای گران قیمت و استخدام افرادی که خواهان آزمایش یک محصول هستند، نیازی ندارد. تمام آنچه شما برای انجام تست نیاز دارید دو نسخه از تست و یک نرم افزار است که به طور تصادفی کاربران را به دو گروه تقسیم می‌کند.
۲) محتوای با کیفیت
تست AB کاملا به نیاز کاربران و الگوی رفتاری آن‌ها توجه می‌کند و طراحی کاربر محور دارد. پس از تست، طراحان با کمک داده‌های جمع آوری شده محصول کاربر پسند‌تری را ارائه می‌دهند. در کل تست AB روش بسیار مناسبی برای فهمیدن مطالب با ارزش برای یک محصول است.
۳) اندازه گیری رفتار واقعی کاربران
این تست به گونه‌ای انجام می‌شود که رفتار عادی کاربران را مورد آزمایش قرار می‌دهد. کاربران بدون اینکه بدانند جزوی از آزمایش هستند از محصولات استفاده می‌کنند و رفتاری طبیعی خواهند داشت.
۴) کاهش خطرات
ممکن است در هنگام طراحی به دلیل تصمیمات اشتباه، خطرات از دست دادن پول وجود داشته باشد، تست AB این خطرات را به حداقل می‌رساند.
۵) تجزیه و تحلیل آسان و سریع
تست AB معمولاً روی معیارهای خاص و معینی متمرکز است. بنابراین وقتی نتایج تحویل داده می‌شود، تعیین این موضوع که کدام نسخه بهتر انجام شده، کار سختی نیست.
محدودیت های AB Test
۱) اشتباهات را به طور دقیق نشان نمی‌دهد
در واقع تست AB به شما نشان می‌دهد که کدام تغییرات به صورت موثر عمل می‌کنند. به عبارت دیگر این تست مشکلات را به طور دقیق شناسایی نمی‌کند.
۲) تست AB فقط برای طراحی کاملاً اجرا شده کار می کند
امکان آزمایش دکمه های CTA در UI، بدون اینکه محتوای یا هر مؤلفه دیگری در وب سایت یا اپلیکیشن شما ناقص باشد، وجود ندارد. همه المان ها و عناصر باید به عنوان یک محصول کاملا آماده قابل استفاده باشد.
معرفی چند ابزار برای A/B تست
تا اینجای کار با مزیت ها و روشهای A/B تست آشنا شدید. اما حال به معرفی چند ابزار A/B تست می پردازیم که می توانید به رایگان از آن ها استفاده کنید. هرکدام از این ابزارها، داده های شما را در مراحل انجام تست A/B جمع آوری و بررسی و اطلاعات مناسبی در اختیار شما قرار می دهند.
۱- ابزار A/B تست Optimizely
ابزار Optimizely یکی از بهترین ابزارهای تست A/B غیر رایگان است که می توانید از پلن های متفاوت آن بهره مند شده و استفاده کنید. این ابزار امکانات مختلفی در اختیار شما قرار می دهد. برای مثال:
- تست A/B و چند صفحه ای
- ویرایشگر بصری برای ساخت تغییرات بدون کدنویسی
- هدف گذاری و تقسیم بندی بازار پیشرفته
- فول استک (Full Stack) برای بهینه سازی برنامه های موبایل و محصولات دیجیتال
این ابزار از پرکاربردین ابزارهای تست A/B برای بهینه سازی نرخ تبدیل است. یکی از خوبی های ابزار Optimizely این است که نیازی به هیچ دانش و مهارت فنی ندارید و کار با آن به نسبت گوگل آنالیتیکس ساده تر است. برای مشاهده ابزار Optimizely کلیک کنید.
سخن آخر
همانطور که در این مطلب یاد گرفتید، هیچ چیز مرموز و پیچیده‌ای در مورد AB testing وجود ندارد. در حقیقت، بازاریابی ایمیل بدون تست A/B بسیار سخت است. این تست بهترین استراتژی برای تبلیغات آنلاین است. انجام AB تست به صورت مداوم می‌تواند میزان فروش شما را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.
امیدواریم خواندن این مطلب نکات مفیدی را برای شما به همراه داشته باشد. فراموش نکنید که برای موفقیت در دیجیتال مارکتینگ باید با تمامی راه ها و روش های درک رفتار کاربران شنایی داشته و بهترین عملکرد خود را ارائه دهید.
مطالب مرتبط:
سلام
میشه بگید که از چه ابزاری برای a/b تست باید استفاده کنیم؟ ممنون
سلام
تست a/b یک سری ابزار مخصوص داره مثل Optimizely که میتونید ازش استفاده کنید.