اتاق سرور جایی مخصوص نگهداری تجهیزات حیاتی شبکه مثل سرورها، روترها و سوئیچ‌ها، با دمای کنترل‌شده، برق پایدار و امنیت بالاست تا این وسایل بتوانند بدون وقفه کار کنند و اطلاعات حیاتی محفوظ بماند. حتی یک دقیقه قطعی در اتاق سرور می‌تواند برای بعضی کسب‌وکارهای بزرگ میلیون‌ها تومان خسارت ایجاد کند؛ در نتیجه، طراحی و نگهداری اتاق سرور اهمیت زیادی دارد.

در این بلاگ از مجله پارس هاست، ضمن پاسخ جامع به این سوال که اتاق سرور چیست، تجهیزات و استانداردهای طراحی این نوع مراکز سرور را بررسی می‌کنیم. همچنین درباره چالش‌های رایج اتاق سرور، امنیت آن‌ها، دسترسی فیزیکی و چک لیست نگهداری آن نکات کاربردی و مهمی را بیان می‌کنیم. در ادامه این مطلب همراه ما باشید.

اتاق سرور چیست و چه اهمیتی در سازمان‌ها دارد؟

اتاق سرور چیست؟ اتاق سرور (به‌انگلیسی: Room Server) فضایی بسته و متمرکز است که مرکزیت مدیریت سرویس‌ها و منابع فنی شبکه را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند. این فضا به‌خاطر نگهداری از سرورها و سایر تجهیزات اتاق شبکه مانند روتر و سوئیچ درون خود، نقش بسیار مهمی در پایداری و امنیت زیرساخت IT سازمان دارد. تجهیزاتی که در اتاق سرور قرار می‌گیرند، زیرساخت‌های اساسی ارائه خدمات آنلاین و پردازش داده را تشکیل می‌دهند و هرگونه اختلال یا خرابی در آن‌ها می‌تواند به توقف عملکرد سازمان منجر شود. بنابراین برخورداری از یک اتاق سرور استاندارد با تجهیزات و سیستم‌های پشتیبان قوی، نقش کلیدی در تضمین کارکرد بدون وقفه و ایمنی اطلاعات سازمان دارد.

پیش از اینکه سراغ بررسی مزایا و سایر نکات درباره اتاق سرور برویم، ویژگی‌ها و نکات کلیدی در رابطه با اتاق سرور را در قالب جدول مرور می‌کنیم:

۴ مزیت مهم اتاق سرور استاندارد برای سازمان‌ها

اگر استانداردهای اتاق سرور رعایت شود، مزایای زیر را ارائه می‌دهد:

۱. پایداری و دسترسی بدون وقفه

با قرار دادن سرورها در محیط کنترل‌شده و مجهز، احتمال بروز اختلال‌های غیرمترقبه، مثلا بر اثر نوسانات برق یا گرمای بیش از حد، کاهش می‌یابد و سرویس‌های حیاتی با حداکثر اطمینان در دسترس قرار می‌گیرند.

۲. امنیت و حفاظت از داده‌ها

اتاق سرور استاندارد مجهز به سیستم‌های امنیتی فیزیکی (قفل‌های الکترونیکی، کنترل دسترسی چندلایه و دوربین مداربسته) و نرم‌افزاری است تا از دسترسی غیرمجاز یا سرقت داده جلوگیری شود.

۳. انعطاف‌پذیری زیرساخت

 بسیاری از سازمان‌ها علاوه‌بر سرورهای فیزیکی، از خدمات زیرساخت ابری و مجازی‌سازی نیز استفاده می‌کنند. گفتنی است پارس هاست با ارائه سرویس vps ارزان و با کیفیت بالا، امکان افزودن سریع منابع پردازشی را برای کسب‌وکار شما فراهم می‌کند.

۴. پشتیبان‌گیری و تداوم کسب‌وکار

سازمان‌ها با طراحی اتاق سرور استاندارد و تعبیه امکانات پشتیبان، مثل UPS و سیستم‌های برق اضطراری، می‌توانند در شرایط بحرانی نیز در سریع‌ترین زمان ممکن به سرویس‌ها و داده‌های خود دسترسی داشته باشد.

تجهیزات اصلی اتاق سرور

برای اینکه اتاق سرور فقط یک اتاق پر از تجهیزات نباشد، هر قطعه باید دقیق و استاندارد انتخاب شود. در این میان، برخی تجهیزات اتاق سرور مانند سرور، رک سرور و سیستم‌های خنک‌کننده و امنیتی بخش‌های جدایی‌ناپذیر در این مراکز سرور به‌شمار می‌روند و نقشی حیاتی در پایداری شبکه و سلامت داده‌های سازمان دارند.

تجهیزات اصلی اتاق سرور عبارتند از:

۱. سرورها

سرورها دستگاه‌های محاسباتی و ذخیره‌سازی مرکزی‌اند که انواع سرویس‌های سازمانی مانند وب‌سایت، بانک‌های اطلاعاتی و نرم‌افزارهای کاربردی را اجرا می‌کنند. نوع و تعداد سرورها به نیاز پردازشی سازمان بستگی دارد و ممکن است شامل سرورهای رک‌مونت، بلید یا حتی سرورهای مجازی باشد. در یک اتاق سرور استاندارد، این سرورها در رک‌ها مستقر می‌شوند تا ضمن سازمان‌دهی منظم تجهیزات، امکان تهویه مناسب و مدیریت کارآمد کابل‌بندی فراهم شود.

۲. رک‌ها

رک‌ها ساختار فیزیکی نگهداری از سرورها و سایر تجهیزات را ایجاد می‌کنند. این قفسه‌های فلزی اغلب از نوع ۱۹ اینچ هستند و ارتفاع آن‌ها بر حسب یونیت (U) اندازه‌گیری می‌شود. رک‌ها علاوه‌بر حفاظت فیزیکی از تجهیزات، امکان مدیریت بهتر سیم‌کشی و دسترسی آسان به قطعات را می‌دهند. 

استفاده از رک سرور استاندارد با قابلیت تحمل وزن سرورها، فضاسازی مناسب برای تهویه و جای‌گیری UPS یا تجهیزات ذخیره انرژی، از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین کابل‌های ورودی و خروجی می‌توانند به‌صورت منظم در پشت رک یا زیر کف کاذب تعبیه شوند تا ایجاد اختلال نشده و هوارسانی کافی انجام شود.

۳. UPS و منابع تغذیه

تجهیزات برق‌رسانی و پشتیبان، از جمله اجزای حیاتی اتاق سرور است. منبع تغذیه بدون وقفه (UPS) وظیفه تامین برق اضطراری در صورت قطع برق شهر را دارد؛ به این ترتیب، در هنگام قطعی برق، UPS برق سرورها و تجهیزات بحرانی را تا بازگشت برق اصلی یا آغازبه‌کار ژنراتور اضطراری تامین می‌کند. 

علاوه‌بر این، نصب ژنراتور برق برای شرایط قطع طولانی برق و استفاده از توزیع‌کننده‌های برق هوشمند (PDU) با قابلیت اندازه‌گیری مصرف و قطع خودکار در برابر اضافه بار نیز از ملزومات مهم تامین برق پایدار در اتاق سرور به‌شمار می‌روند. به‌کارگیری منابع تغذیه متنوع اطمینان می‌دهد که تجهیزات اتاق سرور در برابر اختلالات برق مقاوم‌اند.

۴. سیستم‌های خنک‌کننده و تهویه

تولید حرارت بالا از سرورها نیاز به سیستم خنک‌کننده قدرتمندی دارد. سازمان‌ها به‌طور معمول از سیستم‌های تهویه اختصاصی مانند تهویه مطبوع مخصوص اتاق سرور یا واحدهای CRAC استفاده می‌کنند که دما و رطوبت را در محدوده‌ای مناسب نگه می‌دارند. بسیاری از تجهیزات دیتاسنتر طوری طراحی شده‌اند که دمای اتاق بین حدود ۱۵ تا ۳۲ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی بین ۲۰ تا ۸۰ درصد باقی بماند. به‌علاوه، طراحی جریان هوا با چیدمان رک‌ها به‌صورت راهروهای سرد و گرم و به‌کارگیری فیلترهای هوای پیشرفته از مولفه‌های مهم این بخش است.

۵. سیستم‌های اطفای حریق

حفاظت در برابر حریق برای اتاق سرور بسیار اهمیت دارد. به‌طور معمول از سیستم‌های اطفای حریق اتوماتیک پیشرفته (غیرآبی) استفاده می‌شود که بدون آسیب به تجهیزات، آتش را مهار می‌کنند. همچنین، وجود آشکارسازهای دود و حرارت در سقف و کف اتاق ضروری است تا در صورت بروز حریق هشدارهای زودهنگام ارسال شود. کارکنان مسئول اتاق سرور نیز باید با نحوه استفاده از خاموش‌کننده‌های دستی مناسب آشنا باشند.

۶. سیستم‌های مانیتورینگ و امنیتی

نظارت مداوم بر وضعیت اتاق سرور کلیدی است. سیستم‌های مانیتورینگ محیطی با سنسورهای دما، رطوبت، فشار و نشت مایعات، هشدارهای فوری در مورد شرایط نامطلوب ارائه می‌کنند. به‌علاوه، دوربین‌های مداربسته و سیستم کنترل دسترسی الکترونیکی، ورود افراد غیرمجاز را محدود می‌سازد. همچنین، نصب نرم‌افزارهای مدیریت و گزارش‌دهی لحظه‌ای، مدیران IT را در جریان وضعیت قطعات و مصرف انرژی قرار می‌دهد. این سیستم‌ها در مجموع ایمنی فیزیکی و محیطی اتاق سرور را افزایش داده و خطرات را به حداقل می‌رسانند.

استانداردهای طراحی و ساخت اتاق سرور

رعایت استانداردهای بین‌المللی در طراحی اتاق سرور، به افزایش ایمنی و کارایی آن کمک می‌کند. این استانداردها به‌طور معمول در سه حوزه فیزیکی، محیطی و امنیتی تعریف می‌شوند.

استانداردهای فیزیکی اتاق سرور عبارتند از:

• کف‌سازی ضد الکتریسیته ساکن: استفاده از کف‌های ویژه جهت جلوگیری از تخلیه الکترواستاتیک و حفظ ایمنی قطعات.
• ارتفاع و ابعاد مناسب: سقف اتاق باید حداقل ارتفاع استاندارد (اغلب حدود ۲/۷ متر) و درهای عریض برای ورود تجهیزات بزرگ داشته باشد.
• تقویت سازه و ارگونومی: دیوارها، سقف و اسکلت بنا باید در برابر زلزله و ضربه تقویت شده باشند. فضای خالی کافی برای دسترسی فنی و نگهداری در پشت رک‌ها، بالا و اطراف آن‌ها پیش‌بینی می‌شود.
• اتاق ایمن: استفاده از درهای ضد حریق، سیستم زمین‌بندی مناسب و دوربین‌های نظارتی از الزامات دیگر فیزیکی یک اتاق سرور استاندارد است.

استانداردهای محیطی اتاق سرور عبارتند از:

• دما و رطوبت کنترل‌شده: دمای اتاق سرور باید در محدوده ۱۵ تا ۳۲ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی بین ۲۰ تا ۸۰ درصد نگه داشته شود.
• تهویه و فیلتراسیون هوا: نصب سیستم‌های تهویه مطبوع مستقل و فیلترهای پیشرفته برای پاک‌سازی ذرات معلق الزامی است.
• پایش محیطی: حسگرهای دما، رطوبت، سیلاب یا نشتی گاز در نقاط استراتژیک نصب می‌شوند تا هرگونه وضعیت غیرعادی به‌سرعت تشخیص داده شود.

استانداردهای امنیتی نیز شامل موارد زیر می‌شوند:

• کنترل دسترسی: فقط پرسنل مجاز با روش‌های چندلایه (کارت الکترونیکی، کد ورودی و اسکن بیومتریک) می‌توانند وارد اتاق سرور شوند.
• نظارت و گزارش‌دهی: نصب دوربین‌های مداربسته و سیستم‌های ثبت رویداد اطمینان می‌دهد که فعالیت‌های داخل اتاق سرور پیوسته ثبت و قابل بازبینی باشد.
• استانداردهای مربوط به داده‌ها: اتاق سرور باید با استانداردهای بین‌المللی مانند ISO/IEC 27001 (امنیت اطلاعات) و ISO/IEC 20000 (مدیریت خدمات IT) منطبق باشد. به‌عنوان مثال، رمزنگاری داده و پروتکل‌های پشتیبان‌گیری منظم در این استانداردها تاکید شده‌اند.
• سیستم‌های اطفای حریق و اضطراری: استفاده از استانداردهای مربوط به سیستم اعلام حریق و تجهیزات ایمنی دیگر نیز الزامی است.

چالش‌ها و تهدیدات رایج اتاق سرور

امنیت اتاق سرور برای محافظت از تجهیزات و داده‌ها حیاتی است. با این حال، مدیران IT با موانع متعددی در ایجاد امنیت و حفظ عملکرد بهینه این فضاها روبرو هستند. در ادامه به مهم‌ترین چالش‌های امنیتی اتاق سرور اشاره می‌کنیم:

۱. دماهای بالا

دمای اتاق سرور یکی از نگرانی‌های اصلی مدیران شبکه در سازمان‌ها است. با توجه به اینکه دیسک‌ها و سایر قطعات سرورها به‌صورت مداوم در حال فعالیت هستند، حرارت زیادی تولید می‌کنند که می‌تواند به تجهیزات آسیب برساند.

مدیران باید اطمینان حاصل کنند که اتاق سرور در محدوده دمایی مناسب قرار دارد تا سرورها به‌طور بهینه عمل کنند. همچنین نصب رک‌های سرور با سیستم تهویه مناسب، برای کاهش خطر گرمای بیش از حد و حفظ عملکرد تجهیزات ضروری است.

۲. نفوذ و دسترسی غیرمجاز

با اهمیت بیشتر سرورها در عملیات کسب‌وکار، خطر نفوذ فیزیکی به اتاق سرور و تهدید اطلاعات حساس افزایش یافته است. تهدیدات سایبری مانند حملات DDoS و باج‌افزارها نیز از دیگر نگرانی‌های تیم‌های امنیتی محسوب می‌شوند.

استفاده از ابزارهای کنترل دسترسی، دوربین‌های مداربسته، نرم‌افزارهای مدیریت و حسگرهای حرکتی و صوتی اینترنت اشیا (IoT) می‌تواند به جلوگیری و کاهش اثر نفوذ فیزیکی و سایبری کمک کند.

۳. تهدیدهای داخلی

تهدیدها می‌توانند از داخل سازمان هم نشات بگیرند. نمونه‌هایی از این موارد، اشتراک‌گذاری اطلاعات حساس توسط کارمندان است. مدیران باید مطمئن شوند که دسترسی کارکنان به اتاق سرور دقیقا محدود به افرادی است که نیاز دارند و نظارت بصری کافی بر فضای اتاق سرور وجود دارد تا تجهیزات و داده‌ها محافظت شوند.

۴. ارتعاشات

ارتعاشات می‌توانند تجهیزات حساس داخل رک‌ها را تحت تاثیر قرار دهند. زمین‌لرزه‌ها یکی از تهدیدات جدی هستند، زیرا ارتعاشات می‌توانند تجهیزات را جابه‌جا کنند یا به آن‌ها آسیب بزنند و باعث توقف عملیات شوند. حتی برخورد تصادفی کارکنان با سرورها نیز می‌تواند مشکلات فنی ایجاد کند. 

نکته: استفاده از کف‌پوش ضد ارتعاش یا انتخاب مکان با کمترین ریسک لرزش، از اقدامات پیشگیرانه مهم است.

۵. رطوبت

رطوبت بالا نیز می‌تواند مشکل‌ساز باشد و اغلب ناشی از دمای زیاد و تهویه ناکافی است. رطوبت می‌تواند باعث خوردگی و زنگ‌زدگی تجهیزات شده و به‌تبع آن خرابی و توقف سیستم‌ها را به همراه داشته باشد. استفاده از حسگرهای IoT برای پایش رطوبت به مدیران کمک می‌کند تا در زمان مناسب اقدامات اصلاحی را انجام دهند.

۶. آتش‌سوزی

همانند بسیاری از مکان‌هایی که تجهیزات الکتریکی زیادی دارند، خطر آتش‌سوزی در اتاق سرور بالاست. مدیران باید خطرات احتمالی آتش‌سوزی را شناسایی کنند و اقدامات سریع برای مهار آن انجام دهند.

آتش‌سوزی می‌تواند آسیب جدی به اتاق سرور وارد کند و عملیات کسب‌وکار را به‌شدت تحت تاثیر قرار دهد. تیم‌های امنیتی می‌توانند سیستم‌های اعلام حریق با هشدار لحظه‌ای نصب کنند و همچنین کپسول‌های آتش‌نشانی و پتوهای ضدحریق برای مواقع اضطراری فراهم کنند.

۷. تامین برق

اتاق سرور نیازمند تامین برق پایدار است تا تجهیزات فعال بمانند و شبکه‌های سازمانی آنلاین باشند. قطع برق نه‌تنها عملیات را مختل می‌کند، بلکه تهدیدی برای امنیت اتاق سرور محسوب می‌شود.

مدیران باید برای قطعی برق، نوسانات برق و شرایط جوی شدید که بر تامین برق تاثیر می‌گذارد، برنامه‌ریزی کنند. استفاده از UPS و نصب سیستم‌های پشتیبان می‌تواند این اطمینان را دهد که سرورها همچنان فعال باقی بمانند.

۸. چیدمان اتاق

چیدمان اتاق سرور بر عملکرد و امنیت تجهیزات تاثیر می‌گذارد. تیم‌های مسئول باید نقشه مناسبی برای اتاق سرور طراحی کنند تا تهویه کافی، دسترسی آسان برای نگهداری و نظم محیط فراهم شود. انتشار یک نقشه سازمان‌دهی‌شده و قابل توسعه مطابق با نیازهای کسب‌وکار، از بخش‌های مهم الزامات یک اتاق سرور استاندارد است.

بهترین شیوه‌های طراحی اتاق سرور

چه بخواهید اتاق سرور را از صفر راه‌اندازی کنید و چه قصد بهبود اتاق سرور موجود را داشته باشید، رعایت ۱۰ بهترین شیوه زیر می‌تواند طراحی اتاق سرور شما را تا حد ممکن مقاوم و کارآمد کند.

هنگام تصمیم‌گیری درباره محل راه‌اندازی اتاق سرور، موارد زیر را مد نظر داشته باشید:

• دور از دیوارهای خارجی: اتاق سرور نباید دیوار خارجی داشته باشد تا از گرما و خطرات ناشی از بلایای طبیعی مثل آتش‌سوزی جنگلی یا سونامی محافظت شود.
• قابلیت تحمل فشار کف: کف اتاق باید توانایی تحمل وزن سرورهای سنگین فلزی را داشته باشد.
• درهای بزرگ و رمپ دسترسی: اتاق باید دارای درهای وسیع برای ورود تجهیزات و رمپ‌هایی باشد که کارکنان بتوانند سخت‌افزارها را جابجا کنند.
• دور از زیرزمین و طبقات بالا: برای جلوگیری از مشکلات ناشی از نشت آب و رطوبت، تجهیزات نباید در زیرزمین یا طبقات بالا قرار بگیرند.
• دور از لوله‌های آب: دیوارها نباید لوله آب داشته باشند که احتمال ترکیدگی و آسیب رساندن به تجهیزات را افزایش دهد.
• عدم وجود پنجره یا استفاده از پنجره استاندارد: مطلوب این است که اتاق سرور پنجره نداشته باشد. در صورتی که پنجره اجتناب‌ناپذیر است، باید دو یا سه جداره و سایه‌دار باشد تا از تابش مستقیم نور خورشید جلوگیری شود.
• دور از مواد خطرناک: اتاق سرور باید از انبار مواد خطرناک فاصله داشته باشد.
• دور از لرزش و شوک مکانیکی: هیچ لرزش شدید یا شوک مکانیکی نباید در نزدیکی اتاق سرور وجود داشته باشد. همچنین اتاق باید از منابع تداخل الکترومغناطیسی مانند ژنراتورها فاصله داشته باشد.
• قرارگیری مرکزی در ساختمان: بهتر است اتاق سرور تا حد امکان نزدیک به مرکز دفتر قرار گیرد تا توزیع کابل‌ها از اتاق سرور به سایر نقاط آسان‌تر باشد.
• ارتفاع سقف مناسب: ارتفاع سقف باید امکان نصب کانال‌های تهویه و جای‌دهی رک‌های سرور را فراهم کند.
• فضای کاری مناسب برای پرسنل: کارکنان داخلی باید فضای کاری روشن و مناسبی در نزدیکی اتاق سرور داشته باشند تا بتوانند بر تجهیزات نظارت کنند و تنظیمات لازم را انجام دهند.

نگهداری اتاق سرور؛ چک‌لیست ضروری برای متخصصان IT

نگهداری از اتاق سرور یکی از مهم‌ترین وظایف بخش IT است. این کار از هزینه‌های اضافی، اختلال و استرس جلوگیری می‌کند و زمینه‌ساز عملکرد پایدار و امن می‌شود. عملکرد پایدار شبکه و طول عمر سخت‌افزار به شرایط محیطی و بازرسی‌های منظم بستگی دارد. 

کنترل دما، امنیت فیزیکی و سایبری و استفاده از ابزارهای هوشمند مثل tempCube Pro به پایداری کمک می‌کند. به‌علاوه، نگهداری منظم از اتاق سرور از بروز قطعی سیستم‌ها و داون‌تایم (Downtime) جلوگیری می‌کند و باعث حفظ درآمد، اعتماد مشتری و بهره‌وری سازمان می‌شود.

چک لیست نگهداری اتاق سرور عبارت است از:

• اقدامات لازم برای نگهداری از اتاق سرور
  • کنترل دما و رطوبت
  • گردگیری و نظافت
  • مدیریت کابل‌ها
  • بازرسی تجهیزات
  • بررسی سیستم‌های پشتیبان‌گیری
• ابزارها و فناوری‌های مفید برای نگهداری اتاق سرور
  • ابزار tempCube Pro
  • نرم‌افزارهای مانیتورینگ
  • تجهیزات نظافت تخصصی
• ایجاد برنامه زمان‌بندی نگهداری اتاق سرور
  • کارهای روزانه
  • کارهای هفتگی
  • کارای ماهانه
  • کارهای سالانه

اقدامات لازم برای نگهداری از اتاق سرور

این اقدامات عبارتند از:

۱. کنترل دما و رطوبت

تجهیزات سرور نسبت به دما و رطوبت حساس هستند. بهترین محدوده دما بین ۲۰ تا ۲۲ درجه و رطوبت بین ۴۵٪ تا ۵۰٪ است. استفاده از سیستم‌های هوشمند تهویه و ابزارهایی مثل tempCube Pro کمک می‌کند شرایط همیشه پایدار بماند.

۲. گردگیری و نظافت

گرد و غبار می‌تواند با انسداد فن‌ها و ایجاد گرمای اضافی، به‌شدت به سلامت سرورها آسیب بزند. باید برنامه‌ای منظم برای گردگیری و جاروبرقی مخصوص داشته باشید و محیط را مرتب نگه دارید تا هم از تجمع گردوغبار و هم از آسیب‌های ناخواسته جلوگیری شود.

۳. مدیریت کابل‌ها

کابل‌کشی نامنظم باعث داغی بیش‌ازحد، اختلال سیگنال و سختی در رفع مشکلات می‌شود. مرتب‌سازی و برچسب‌گذاری کابل‌ها علاوه‌بر ساده‌سازی عیب‌یابی، جریان هوا را بهتر و به پایداری دمای سرورها کمک می‌کند.

۴. بازرسی تجهیزات

بررسی منظم سخت‌افزارهای داخلی و خارجی ضروری است. باید به‌دنبال نشانه‌های فرسودگی، صداهای غیرعادی یا گرمای بیش‌ازحد باشید. تعویض قطعات قبل از خرابی، عمر مفید و پایداری سیستم را افزایش می‌دهد.

۵. بررسی سیستم‌های پشتیبان‌گیری

سیستم بکاپ خط آخر دفاع در برابر از دست رفتن داده‌هاست؛ باید مرتب تست شود تا مطمئن شوید داده‌ها قابل بازیابی‌اند. علاوه‌بر این، تجهیزات برق اضطراری (UPS) را بررسی کنید تا در مواقع قطعی، از خاموشی ناگهانی سرورها جلوگیری شود.

ابزارها و فناوری‌های مفید برای نگهداری اتاق سرور

نگهداری اتاق سرور فقط رعایت چک‌لیست نیست؛ داشتن ابزارها و فناوری مناسب نیز اهمیت دارد. این ابزارها شامل سیستم‌های پیشرفته مانیتورینگ سرور و تجهیزات نظافت تخصصی‌اند تا از قطعی و آسیب به سرورها جلوگیری کنند.

۱. ابزار tempCube Pro

ابزار tempCube Pro نوعی وسیله پیشرفته برای مانیتورینگ دما و رطوبت به‌صورت لحظه‌ای است. این دستگاه وای‌فای دارد و وضعیت اتاق سرور را روی موبایل یا کامپیوتر نشان می‌دهد و از داغ شدن یا رطوبت بیش‌ازحد جلوگیری می‌کند.

۲. نرم‌افزارهای مانیتورینگ

علاوه‌بر ابزارهای فیزیکی، نرم‌افزارهای مانیتورینگ نیز در این زمینه اهمیت زیادی دارند. این نرم‌افزارها می‌توانند بار CPU، مصرف پهنای باند و دیگر شاخص‌ها را پیگیری کنند و قبل از بروز مشکل هشدار دهند.

۳. تجهیزات نظافت تخصصی

تمیز کردن اتاق سرور فراتر از گردگیری ساده است. ابزارهایی مثل دستمال‌های ضدالکتریسیته ساکن، جاروهای ضد استاتیک و فیلترهای هوا برای حفظ محیط بدون گردوغبار و جلوگیری از داغ شدن و خرابی سخت‌افزار ضروری‌اند.

ایجاد برنامه زمان‌بندی نگهداری

داشتن برنامه منظم کلید نگهداری اتاق سرور است. این برنامه باعث می‌شود همه بررسی‌های مهم به‌صورت دوره‌ای انجام شود و مشکلات کوچک به بحران تبدیل نشوند.

۱. کارهای روزانه

دما و رطوبت را بررسی کنید و بازدید چشمی از تجهیزات داشته باشید تا نشانه‌های مشکل را سریع تشخیص دهید.

۲. کارهای هفتگی

اتاق سرور را تمیز کنید، باتری‌ها و UPS را تست کنید و از صحت عملکرد سیستم‌های پشتیبان مطمئن شوید.

۳. کارهای ماهانه

لاگ‌های امنیتی را بررسی و بر کابل‌ها به‌طور منظم نظارت کنید و نرم‌افزارها و سیستم‌عامل‌ها را به‌روزرسانی کنید.

۴. کارهای سالانه

نظافت عمیق انجام دهید، برنامه نگهداری را بازنگری کنید و طرح بازیابی از بحران (Disaster Recovery) را تست کنید.

آخرین توصیه‌های کلیدی برای مدیریت اتاق سرور

اتاق سرور قلب زیرساخت IT هر سازمان است و طراحی استاندارد، تجهیزات مناسب و نگهداری منظم، کلید پایداری و امنیت آن محسوب می‌شوند. در این مقاله گفتیم که اتاق سرور چیست. همچنین اهمیت اتاق سرور، تجهیزات اصلی، استانداردهای محیطی و امنیتی، چالش‌ها و تهدیدات رایج و همچنین بهترین شیوه‌ها و چک‌لیست نگهداری را بررسی کردیم. 

توصیه می‌کنیم علاوه‌بر رعایت این اصول، از فناوری‌های هوشمند مانیتورینگ و تحلیل داده‌ها برای پیش‌بینی مشکلات و بهینه‌سازی مصرف انرژی بهره ببرید. به‌علاوه، برنامه زمان‌بندی دقیق نگهداری و آموزش مستمر پرسنل می‌تواند از وقوع قطعی‌ها و خسارات احتمالی جلوگیری کند.

پارس هاست، ارائه‌دهنده انواع سرور مجازی و اختصاصی با زیرساخت ابری و پشتیبانی ۲۴/۷ به شما امکان می‌دهد با بالاترین امنیت و پایداری، نیازهای کسب‌وکار خود را مدیریت کنید. برای تجربه عملکرد حرفه‌ای و مطمئن، می‌توانید خرید سرور اختصاصی مناسب خود یا سایر انواع سرور را از پارس هاست انجام دهید.

سوالات متداول

۱. اتاق سرور چیست؟
اتاق سرور فضایی ویژه نگهداری سرورها، روترها و تجهیزات شبکه است که با دمای کنترل‌شده، برق پایدار و امنیت اداره می‌شود تا امکان عملکرد بدون وقفه مهیا شود.

۲. دمای مناسب اتاق سرور چقدر است؟
دمای مطلوب اتاق سرور بین ۲۰ تا ۲۲ درجه سانتی‌گراد و رطوبت بین ۴۵٪ تا ۵۰٪ است تا سرورها به‌صورت بهینه کار کنند.

۳. اتاق سرور استاندارد چیست؟
اتاق سرور استاندارد شامل سیستم‌های خنک‌کننده، برق اضطراری، کنترل دسترسی، سیستم اطفای حریق و کف‌سازی ضد الکتریسیته ساکن است.

۴. چرا نگهداری منظم اتاق سرور مهم است؟
نگهداری منظم از خرابی تجهیزات جلوگیری کرده، قطعی‌ها را کاهش می‌دهد و عمر سرورها و شبکه را افزایش می‌دهد.

۵. چه تجهیزات اصلی در اتاق سرور وجود دارد؟
سرورها، رک‌ها، UPS، سیستم‌های خنک‌کننده و تجهیزات امنیتی از اجزای اصلی اتاق سرور هستند.

۶. چک لیست نگهداری اتاق سرور شامل چه مواردی است؟
کنترل دما و رطوبت، گردگیری، مدیریت کابل‌ها، بررسی تجهیزات و تست سیستم‌های پشتیبان، بخش‌های اصلی چک لیست هستند.

۷. آیا می‌توانم اتاق سرور را با تجهیزات ابری یا مجازی ترکیب کنم؟
بله، استفاده از زیرساخت ابری و سرورهای مجازی، انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری اتاق سرور را افزایش می‌دهد.

۸. اتاق سرور کوچک مناسب کسب‌وکارهای کوچک چگونه است؟
اتاق سرور کوچک می‌تواند با یک یا چند سرور، رک کوچک، سیستم تهویه و برق اضطراری پایه راه‌اندازی شود و برای کسب‌وکارهای کوچک، پایداری و امنیت کافی فراهم کند.